- Cần phải nói như vậy chứ. – Đồng chí giải thích. – Bọn phát-xít, đứng
đầu là Gơ-ben, sau mùa đông thất bại ở Mát-xcơ-va, vẫn duy trì cái thuyết
hoang đường này.
Sau đó, bản nhật lệnh nêu tên những đơn vị bộ đội có thành tích xuất sắc
và tên họ các tư lệnh tập đoàn quân. Đoạn cuối của bản nhật lệnh lần này,
không giống như những nhật lệnh lần trước. Ở đây chúng tôi không thể
không tưởng nhớ tới những đồng chí đã xả thân cho cuộc chiến thắng. Nhật
lệnh kết thúc như sau:
“Tôi chúc mừng các đồng chí và bộ đội của các đồng chí đã hoàn thành
thắng lợi việc đánh tan cuộc tiến công mùa hè của quân Đức. Tôi cám ơn tất
cả các chiến sĩ, các cấp chỉ huy và cán bộ chính trị trong bộ đội do các đồng
chí lãnh đạo đã tác chiến thật xuất sắc.
Vinh quang muôn đời thuộc về những anh hùng đã hy sinh trên chiến
trường trong cuộc đấu tranh vì tự do và vinh dự của Tổ quốc chúng ta”.
Nhật lệnh được ký ngay, rồi đài phát thanh truyền đi tức khắc. Đại bản
doanh hài lòng về bán nhật lệnh ấy. Các đồng chí đề nghị chúng tôi sau này
cứ viết nhật lệnh theo thể thức đó, tức là nhật lệnh gửi cho các tư lệnh
phương diện quân, có nêu rõ tên họ các đồng chí tư lệnh tập đoàn quân, các
đồng chí chỉ huy bộ đội có thành tích xuất sắc, trình bày vắn tắt kết quả của
trận đánh. Đoạn cuối trong bản nhật lệnh nói về những anh hùng đã hy sinh
thì vẫn giữ nguyên, rồi được hoàn chỉnh dần và cuối cùng thì như sau:
“Vinh quang muôn đời thuộc về những anh hùng đã hy sinh trong cuộc
đấu tranh vì tự do và độc lập của Tổ quốc chúng ta! Quân Đức xâm lược
phải chết!”.
Nhật lệnh ban hành trong dịp kết thúc thắng lợi toàn bộ cuộc chiến tranh
có đoạn cuối này, nhưng bỏ câu “Quân Đức xâm lược phải chết”
Ngày 5 tháng Tám 1943, khi chiếm được Ô-ri-ôn và Bê-lơ-gô-rốt, Đại
bản doanh nảy ra ý định mới. Khi tư lệnh các phương diện quân vừa báo cáo
lên Tổng tư lệnh tối cao là đã chiếm được những thành phố trên (các tư lệnh
phương diện quân bao giờ cũng muốn báo cáo trực tiếp ngay cho Tổng tư
lệnh tối cao về những chiến thắng như thế), thì tướng An-tô-nốp và tôi được
