BÀI 51
Đừng để nhân viên,
nhất là nhân viên xuất sắc,
tự chọn người kế nhiệm
Hầu như người quản lý nào cũng đều thêm một chi tiết trong lời cầu nguyện hàng đêm của
mình, cầu khẩn sự giúp đỡ của các đấng siêu nhiên, để những người tiền nhiệm của họ chỉ là
những người kém cỏi. Thực tế, tình huống tốt nhất cho một người quản lý là được thừa kế vị trí
từ một người sếp kém cỏi. Anh ta chẳng thể tệ hơn. Nhưng một biến thể tinh tế hơn nhiều của
tư tưởng này, là khi một nhân viên xuất sắc chuẩn bị chuyển việc. Vì nhân viên đó đã từng làm
một công việc đặc thù, sẽ rất có lý khi đề nghị anh ta cho ý kiến để tận dụng nốt chút chất xám
của anh ta: Anh có đề xuất ai đó tiếp quản công việc của mình không? Dù anh ta có đề xuất ai đi
nữa, thì hãy mỉm cười ngọt ngào và gạch ngay cái tên đó khỏi danh sách của bạn.
Chỉ là dự đoán trên cơ sở phân tích tâm lý, nhưng tôi tin rằng, dù cố tình hay hữu ý, thì chẳng ai
muốn người kế nhiệm thành công hơn mình cả. Họ sẽ thường đề cử một người có xu hướng
thất bại, nhờ vậy mà thành tích của họ sẽ càng nổi bật hơn.
Trở lại những năm 1970, huấn luyện viên bóng rổ Mỹ Bill Fitch đã thành công rực rỡ trong việc
đưa đội bóng Minnesota trở lại ngôi vô địch. Sau đó, ông ra đi. Theo đề xuất quyết liệt của ông,
trợ lý huấn luyện viên lên tiếp quản vị trí và phải ra đi chỉ sau một năm. Ứng cử viên còn lại
cho vị trí này là Bob Knight người đã trải qua rất nhiều thăng trầm tại Indiana, vài lần giành
danh hiệu của NCAA (Hiệp hội thể thao các trường đại học), đã huấn luyện đội Mỹ giành huy
chương vàng Olympic năm 1984. Hiện tại, Bob Knight đang là huấn luyện viên đội Đại học
Công nghệ Texas. Dù là trung tâm của nhiều cuộc tranh luận về những hành xử đôi khi thay đổi
đột ngột, thành công của Knight về những chiến thắng trên sân nhà là điều không còn gì phải
tranh cãi.
Chuyện tương tự cũng xảy ra vài năm trước, huấn luyện viên trưởng đội Minnesota ViKings
Bug Grant bắt đầu nghỉ hưu, thuyết phục ban giám đốc đưa viên trợ lý Les Steckel lên thay.
Steckel hoàn toàn thất bại trong nhiệm vụ này, và đội kết thúc mùa giải với tỷ số 3-13, Grant
được mời lại, được tung hô như cứu tinh của đội.
Tình trạng quản lý kém/giỏi/kém như trên không chỉ xảy ra trong thể thao. Martin Van Buren
