- đó là toàn bộ thế giới của tôi. Và tôi nhìn thấy nó chỉ bằng một con mắt,
bởi con kia bị cái gì đó cứng cứng, chắc là cành cây mà đầu tôi đang tựa
vào, che bịt mất. Tư thế của tôi thật hết sức bất tiện, tôi rất muốn, nhưng
hoàn toàn không hiểu tại sao mà mình không thể nhúc nhích được. Cứ thế
thời gian trôi qua. Tôi nghe thấy tiếng dế gáy, tiếng ong bay rù rì. Ngoài ra
chẳng có gì cả. Cuối cùng tôi gắng hết sức giải phóng tay phải bị đè dưới
thân mình, rồi tì hai tay xuống đất định quỳ gối ngồi dậy.
Một cái gì đó sắc và nhanh như tia chớp đâm xuyên vào toàn thân tôi từ đầu
gối qua ngực đến đỉnh đầu, và tôi lại ngã xuống. Lại bóng đêm bao phủ, lại
chẳng thấy gì hết.
Tôi tỉnh dậy. Tại sao tôi lại nhìn thấy những vì sao chiếu rất sáng trên bầu
trời Bulgaria đen thẫm? Chẳng lẽ tôi không nằm trong lán trại? Tại sao tôi
lại ra khỏi đó? Tôi ngọ nguậy và thấy đau ghê gớm ở hai chân.
Phải rồi, vậy là tôi đã bị thương trong trận đánh. Có nguy hiểm hay không
nhỉ? Tôi nắm lấy chân mình, nơi mà tay tôi chạm tới được, thì thấy đau
nhiều hơn. Cơn đau, giống như đau răng vậy, thường xuyên, buốt tận óc.
Trong tai kêu ong ong, đầu trĩu nặng. Tôi mù mờ hiểu rằng mình bị thương
cả hai chân. Chuyện gì xảy ra vậy? Tại sao người ta không nhấc tôi lên?
Chẳng lẽ bọn Thổ đã đánh tan quân ta? Tôi bắt đầu nhớ lại chuyện xảy ra
với mình, đầu tiên còn lờ mờ, nhưng sau đó rõ ràng hơn, và đi đến kết luận
là chúng tôi hoàn toàn không bị đánh tan. Vì sao tôi ngã xuống (tuy nhiên
điều này tôi không nhớ, nhưng tôi nhớ mọi người chạy lên phía trước như
thế nào, còn tôi không chạy được, mà chỉ thấy cái gì đó xanh xanh ở trước
mắt), và tôi ngã xuống ở khoảng trống ngoài bìa rừng phía trên ngọn đồi.
Anh chỉ huy tiểu đoàn vóc người nhỏ bé đã chỉ cho chúng tôi khoảng trống
đó. “Anh em ơi, chúng ta sẽ ra đó!” - anh ta hét lên lanh lảnh. Và chúng tôi
đã ở đó, nghĩa là chúng tôi không bị đánh tan... Vậy thì tại sao mọi người
không mang tôi đi? Ở đây thoáng rộng thế này, có thể thấy rõ mọi thứ. Có
lẽ tôi không nằm đây một mình. Họ bắn đạn rát thế cơ mà. Cần phải quay
đầu ngó xem mới được. Bây giờ làm việc đó dễ hơn, bởi lúc tôi tỉnh dậy
