những giọt nước và dòng băng tan - hàng nghìn dấu hiệu của mùa xuân -
trong khi đó thì, tôi xin nhắc lại, sức nóng của mặt trời không hề thay đổi.
Trong sáng tác cũng vậy. Cảm thức của ta, về thực chất, không thay đổi.
Nhưng trong lúc ta làm việc, nó dấy lên những trận cuồng phong, những
dòng, những thác ý nghĩ mới, hình ảnh mới, cảm giác mới và từ mới. Chính
vì thế mà nhiều khi ta phải ngạc nhiên trước cái mà mình viết ra.
Chỉ có người nào nói được với mọi người những điều mới, có ý nghĩa và
thú vị, nhìn thấy những điều người khác không nhận ra, người đó mới có
thể là nhà văn.
Riêng đối với tôi, tôi rất chóng vánh hiểu ra rằng tôi chỉ có thể nói được
rất ít, ít đến bực mình. Và tôi cũng hiểu rằng cảm hứng trong sáng tác cũng
dễ tắt như nó dễ bùng lên, nếu ta bỏ đói nó. Cái vốn quan sát cuộc sống của
tôi lúc đó quá nghèo nàn và hạn hẹp.
Lúc đó tôi đặt cuốn sách lên trên cuộc đời chứ không phải đặt cuộc đời
lên trên cuốn sách. Cần phải làm cho cuộc sống tràn đầy trong ta.
Sau khi hiểu ra điều ấy, tôi hoàn toàn gác bút mười năm liền, và như
Gorky nói, tôi "nhập thế", bắt đầu cuộc viễn hành lang thang trên nước Nga,
làm hết nghề này đến nghề khác, tiếp xúc với đủ mọi loại người.
Nhưng đó không phải là cuộc sống nhân tạo. Tôi không phải là người
quan sát chuyên nghiệp hay là người sưu tầm các sự kiện.
Không! Tôi sống, đơn giản là thế, không hề cố gắng ghi chép hoặc nhớ
lấy dù là một chút gì cho những tác phẩm tương lai.
Tôi sống, tôi làm việc, tôi yêu, tôi đau khổ, tôi hy vọng, tôi mơ ước, biết
chắc rằng sớm hay muộn, trong tuổi trưởng thành, hoặc thậm chí trong tuổi
già, tôi sẽ viết. Tôi sẽ viết không phải vì tôi đã đặt ra cho mình nhiệm vụ ấy
