Tất cả những “truyền thuyết” về vùng Chợ Quán, tôi đã nghe và đọc
thấy trong các sách vở, tự nhiên lại trở lại trong óc tôi và tôi kêu lên những
tiếng nhỏ bé như tiếng trong tổ ong lúc “chia quân”. Tôi hỏi ông Ba Sạng:
- Thưa cụ, theo cụ thì những lời truyền đó, có đúng không? Cụ có tin
rằng Chợ Quán có ma nó phá vì nhà cửa ở đó choán đất chùa Miên và đồng
ruộng của người Miên?
- Tôi cũng nghe thấy thế. Ngoài ra lại còn nhớ mang máng rằng các cụ
ngày xưa còn cho là đất Chợ Quán ở không yên, ma hoành hành dữ dội là vì
người ở đấy đã phá nát hai ngôi chùa ngang nhà Thờ Chợ Quán: một là
chùa “Kiêm Tiên Tự” sau đổi là “Nhân Sơn Tự” và một là “Chùa Gia Ðiền”
bị phá năm 1885.
Trước đây, lúc còn hai ngôi chùa ấy, thiên hạ làm ăn êm ả lắm. Từ ngày
chùa bị phá đi, ma quỷ không còn ai coi ra gì nữa, tác ác lộng hành quá cỡ,
do đó Chợ Quán thành ra một đất dữ dằn, không kém khu Thuận Kiều ngày
trước. Nhưng nói thế không phải tất cả khu Thuận Kiều hay Chợ Quán đều
dữ đâu. Ở khu Thuận Kiều đất dữ là cái vùng đồng ruộng khỏi Chợ “Cây
Da Thằng Mọi” mà đến bây giờ người ta còn nhắc trong câu hát:
“Cây Da Thằng Mọi, coi bán đủ thuốc Xiêm cau mứt
Cái cầu Cao Miên, thấy làm nguyên cột vắp ván trai”
Còn ở Chợ Quán, đất dữ nhất là cái vùng Kim Tiên Tự ngày trước, và
những cái hẻm chung quanh đấy đi ra “Chợ Hôm”, “Chợ Mai”, “Xóm Bột”,
“Rạch Bà Ðô”. Lâu lắm, tôi không về đây thành ra không biết tên những
con đường mới kêu là gì, nhưng tôi nhớ mang máng ngày trước ở đây có bà
người Huế lập một cái Quán tên là “ Quán Bánh Nghệ” ở dưới một gốc me
lớn. Bánh nổi tiếng quá đến nỗi cả xóm phải lấy cây me làm mục tiêu mà
gọi là “Quán Bánh Nghệ của bà người Huế ở xóm cây me mát”.
Chuyện này kéo nhằng ra chuyện nọ, tình cờ, tôi được ông Ba Sạng cho
biết về Mệ Hoát - người đàn bà Huế nói vào tai tôi, hiện lên trong nhà tôi,
mến thương tôi nhưng từng làm cho tôi loạn óc, muốn vào nhà thương Biên
Hòa.
