Cho và nhận
Bức họa Maja khỏa thân (La Maja Nue) tác phẩm của Samuel Edwards,
viết về Francisco José de Goya y Lucientes – họa sĩ người Tây Ban Nha,
người theo trường phái lãng mạn từ thế kỷ 19 cho đến tiền bán thế kỷ 20.
Đây là cuốn tiểu thuyết lịch sử không chỉ viết về một phần đời của người
họa sĩ tài hoa mà còn cung cấp cho người đọc một một cái nhìn khái quát
nhưng rất chân thực và sống động về lịch sử đất nước Tây Ban Nha thời ấy,
những quan điểm về đấu tranh cho tự do, những giằng xé tâm lý giữa trách
nhiệm, nghĩa vụ, tình yêu, lý tưởng, niềm kiêu hãnh và danh dự…
Cuốn sách không làm công việc tóm tắt cuộc đời và tác phẩm của người
nghệ sĩ, mà thay vào đó, bằng ngôn từ đã xoáy sâu vào phần tâm thức của
Goya, ảnh hưởng của phần tâm thức này trên những bức họa mà ông vẽ “…
Nó cay độc và tàn nhẫn – song chân lý nhiều khi tàn ác có phải không?
Tranh của ông làm tôi có cảm giác như tận mắt nhìn thẳng vào sự thật. Rõ
quá. Đáng sợ quá. Tại sao như vậy?...”
Tác giả Samuel Edwards cũng nêu ra trong truyện những vấn đề tác động
đến tình cảm giữa hai con người không cùng giai cấp Goya và nữ Công
tước Maria, họ tuy khác biệt nhau nhưng lại cũng rất giống nhau. Họ cuốn
hút nhau không chỉ bởi vẻ đẹp bề ngoài mà còn bởi lòng tự tôn và lý tưởng
mà họ mang trong mình. Hai con người này, vừa kiêu hãnh lạnh lùng, lại
vừa nồng nàn say đắm, trong xã hội nước Tây Ban Nha phong kiến, thoáng
qua tưởng chừng như chẳng thể nào đến được với nhau bởi ngăn cách giữa
họ là những vấn đề có thể hoặc không thể dễ dàng trả lời, nhưng khi chịu
khó đọc kỹ và ngẫm nghĩ vẫn có thể nhận thấy lời yêu chưa ngỏ, khao khát
biện minh cho chính mình của Goya, tỉ như đoạn ông đáp trả những lời
buộc tội của nữ Công tước về bức biếm họa của mình “…Tôi thấy dường
như trong cuộc sống, sự thật cái mà ta gọi là chân lý ấy, mang bộ mặt của
ác quỉ. Nhưng quỉ dữ không làm ta sợ hãi, nếu ta dám nhìn thẳng vào mặt
