đã sáng rõ, do dụi nên thấy hoa đốm, chính khi thấy hoa đốm, biết là không thật thì hoa
đốm tự mất, trở lại con mắt sáng như trước.
Vua Thánh Tông đau nặng, Thượng Sĩ biên thơ hỏi thăm. Vua trả lời bằng hai
câu thơ:
Viêm
viêm
thử khí hạn thông thân
Vị tằng uyển ngã nương sanh khố.
Dịch:
Hừng hực hơi nóng toát mồ hôi
Chiếc khố mẹ sanh chưa từng ướt.
Thượng Sĩ bệnh sơ sài, Ngài kê một giường gỗ nằm tại Dưỡng Chân Trang.
Ngài nằm nghiêng bên phải theo phép cát tường, mắt nhắm lại, người hầu và thê thiếp
khóc rống lên. Ngài mở mắt ngồi dậy, sai lấy nước rửa tay súc miệng, liền quở nhẹ
rằng:
Sống chết là lẽ thường, buồn thảm luyến tiếc chi, làm não chân tánh ta.
Nói xong, Ngài nằm xuống yên lặng mà tịch.
Một ông vua khi sắp chết, thấy thân tứ đại tan rã đau đớn, song còn một cái
chưa bao giờ tan rã, đây là “chiếc khố mẹ sanh”. Một ông quan sống trong cảnh thê
thiếp tôi tớ đầy nhà, mà vẫn nhẹ nhàng thanh thản ra đi, trước mọi người khóc than
luyến tiếc. Nếu vì bận rộn khó tu, ai bận rộn hơn một ông vua, nhất là ông vua vì dân
vì nước trước cuộc xâm lăng của phương Bắc. Ai bị ràng buộc hơn một ông quan, có
đủ thê thiếp tôi tớ đầy nhà. Những vị này tu được, chúng ta không còn lý do gì thối
thác khó tu.
Tóm
lại, chúng ta là con người chưa có ai toàn hảo, cần phải biết tu để chận
đứng những điều xấu dở xuất phát từ ba nghiệp của mình. Đồng thời chúng ta khéo
nuôi dưỡng những hành động tốt đẹp từ thân miệng ý phát ra. Dừng ác nuôi thiện là
điều không thể thiếu, nơi con người muốn vươn lên. Khước từ tu hành, là chúng ta
khước từ sự tiến bộ, là khước từ mọi đẹp đẽ cao quí, khước từ sự an vui hạnh phúc.
Nếu ai quyết chí vươn lên, muốn sống cuộc đời an lạc, muốn gia đình hạnh phúc,
muốn xứ sở huy hoàng, tu là chủ yếu thực hiện những điều mong muốn ấy.
