Đ
Chương 13
TỪ CUỘC VIỄN CHINH RIVIÈRE ĐẾN
Ý ĐỒ PHÂN CHIA XỨ BẮC KỲ GIỮA
PHÁP VÀ TRUNG QUỐC
ứ
ng trước những mục tiêu của Pháp trên Bắc kỳ, chính sách
của chánh phủ Trung Quốc là giữ vững quyền bá chủ của
mình đối với Việt Nam, vừa ngăn cản không cho Pháp tiến
sâu vào Vân Nam. Trung Quốc có nhiều nguồn lợi về kinh tế
quan trọng ở phía Bắc Việt Nam: hầu hết các hầm mỏ nổi tiếng
đều do người Trung Quốc hai tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây khai
thác; phần lớn thương nghiệp cũng vậy. Hai phần ba số hàng hóa
nhập khẩu của Bắc kỳ đều từ Trung Quốc sang. Ngoài ra, Bắc kỳ
còn là con đường thuận lợi nhất và cũng gần nhất cho việc xuất
khẩu hàng hóa của tỉnh Vân Nam.
Nội dung các cuộc thảo luận trong nội bộ chánh phủ Trung Quốc
phải chăng là vấn đề bảo vệ quyền lợi kinh tế của họ ở Bắc kỳ?
Cho đến khi có bằng chứng ngược lại, căn cứ trên những tài liệu
hiện có trong tay, chúng tôi có thể khẳng định rằng khía cạnh đó,
của vấn đề Việt Nam, không phải là điều mà chánh phủ Trung
Quốc nghiên cứu.
Tháng 10/1881, Lưu Tưởng Dậu, toàn quyền Vân Nam - Quý
Châu, đã đệ lên Hoàng đế một bản tường trình, lưu ý Hoàng đế