phải là thế giới của một lợi ích duy nhất nào đó, mà là thế giới của nhiều lợi ích.
Lợi ích tự coi mình như là mục đích cuối cùng của thế giới. Có nghĩa là nếu pháp
luật không thực hiện được mục đích cuối cùng này, thì pháp luật sẽ là pháp luật
mâu thuẫn với mục đích. Pháp luật có hại đối với lợi ích tư, do đó, cũng là pháp
luật có hậu quả tai hại.
Nhưng, có thể rằng những động cơ tốt đẹp tốt hơn là những hậu quả có hại
chăng?
Lợi ích không suy nghĩ, nó tính toán. Đối với nó, động cơ đóng vai trò
những con số. Động cơ là chất kích thích để thủ tiêu những cơ sở pháp lý; thế thì
ai có thể hoài nghi việc lợi ích tư có đủ chất kích thích đề làm việc đó? Phẩm chất
tốt của động cơ quy lại là tính linh hoạt thích ứng với từng trường hợp riêng biệt,
nhờ tính linh hoạt này mà nó có thể đẩy lùi bản chất khách quan của sự vật về
phía sau, và làm yên lòng bản thân mình và những người khác bằng cái ảo tưởng
tựa hồ như không nên suy nghĩ về việc tốt mà chỉ cần có ý nghĩ tốt khi làm việc
xấu là được.
Tiếp tục vấn đề bị ngắt quãng, trước hết chúng tôi xin dẫn một vài điều bổ
sung về những công việc cao quý được trao cho ngài lý trưởng.
"Tiểu ban đã đề nghị sửa đổi §34 như sau: nếu bị cáo yêu cầu triệu tập người bảo vệ để lập biên bản, thì
bị cáo phải nộp trước cho tòa án xét xứ những vụ về rừng mọi khoản chi phí có liên quan tới việc đó".
Nhà nước và tòa án không được làm bất cứ việc gì không công vì lợi ích của
bị cáo. Cần phải nộp tiền trước cho nhà nước và tòa án, điều này đương nhiên
cũng gây trước những khó khăn hết sức lớn cho việc đối chất giữa người bảo vệ
rừng có trách nhiệm tố giác và bị cáo.
Một sự việc cao cả thay! Một sự việc cao cả duy nhất có một không hai!
Một nửa vương quốc cho riêng sự việc cao cả ấy! Sự việc cao cả duy nhất được
ghi trong dự luật ấy, ngài lý trưởng phải thực hiện vì lợi ích của ngài chủ rừng.
Lý trưởng là người biểu hiện những việc cao cả, ông ta là hiện thân của những sự
việc cao cả đó, tất cả những sự việc cao cả đó đều biểu hiện đầy đủ và mãi mãi
được hoàn thành trong cái gánh nặng mà lòng tự hy sinh đầy trắc ẩn đã đặt lên
vai người lý trưởng.
Nếu như vì lợi ích của nhà nước và vì hạnh phúc tinh thần của người phạm
tội mà ngài lý trưởng phải làm nhiều hơn là nhiệm vụ của mình, thì lẽ nào các
