Chỗ giáp giới của Noóc-tơn-bớc-len và Đớc-am ở miền Bắc Anh có những mỏ chì An-
xtơn-Mua giàu có. Những tài liệu nói về khu
vực ấy- báo cáo của Mít-sen, uỷ viên tiểu ban trong "Báo cáo của Tiểu ban điều tra về lao
động trẻ em" - hầu như hoàn toàn phù hợp với những tài liệu nói về Coóc-nu-ay. Ở đây cũng
vạch ra tình hình thiếu dưỡng khí, không khí đầy bụi, khói thuốc nổ, than khí và khí sun-
phua-rơ. Do đó thợ mỏ ở đây cũng như ở Coóc-nu-ay đều thấp bé và hầu hết đều mắc bệnh
phổi từ năm 30 tuổi, khi người đã mắc bệnh vẫn cứ tiếp tục làm việc, hầu như đều thế cả, thì
bệnh ấy cuối cùng sẽ chuyển thành bệnh lao phổi thực sự, và rút ngắn rất nhiều tuổi thọ trung
bình của họ. Nếu thợ mỏ ở đây sống lâu hơn chút ít so với thợ mỏ ở Coóc-nu-ay, đó là vì tới
19 tuổi họ mới bắt đầu làm việc dưới hầm của hầm mỏ, trong khi đó ở Coóc-nu-ay, như
chúng ta đã biết, họ bắt đầu từ 12 tuổi. Nhưng, theo lời các thầy thuốc thì ở đây đại đa số
người cũng chết trong khoảng từ 40 đến 50 tuổi. Trong số 79 người thợ mỏ chết, ghi trong sổ
đăng ký chính thức ở trong khu vực này, có 37 người chết vì lao phổi, 6 người chết vì hen
suyễn, tuổi thọ trung bình của họ là 45. Ở mấy trung tâm dân cư gần đấy như: An-len-đên,
Stan-hốp và Mít-đơn-tơn, tuổi thọ trung bình là 49, 48, 47, còn số chết vì bệnh phổi chiếm
48%, 54% và 56% tổng số người chết. Có điều đáng chú ý là những con số ấy chỉ tính những
thợ mỏ đủ mười chín tuổi mới xuống hầm mỏ. Chúng ta hãy đem những con số ấy so sánh
với cái gọi là những bảng thống kê Thuỵ Điển - những bảng thống kê tỉ mỉ về tình hình tử
vong của toàn thể cư dân Thuỵ Điển - những bảng thống kê này vẫn được người nước Anh
coi là tiêu chuẩn chính xác nhất để tính tuổi thọ trung bình của giai cấp công nhân Bri-ten.
Theo những bảng ấy thì tuổi thọ trung bình của những người đàn ông tuổi ngoài mười chín là
57 tuổi rưỡi, như thế thì tuổi thọ của thợ mỏ miền Bắc Anh đã vì lao động mà bị rút ngắn
trung bình là mười năm. Nhưng cũng không nên quên rằng những bảng thống kê Thuỵ Điển
nêu tuổi thọ trung bình của công nhân, tức là nêu số tuổi của giai cấp vô sản có thể sống
được trong những điều kiện sinh sống bất lợi của
họ, tức là số tuổi thọ đã thấp hơn tuổi thọ trung bình bình thường. - Tại khu vực này, chúng ta
cũng thấy những quán trọ và những nhà ngủ mà chúng ta đã biết ở các thành phố lớn; tình
hình bẩn thỉu, hôi thối và chen chúc ở đây cũng không kém gì. Mít-sen đã thăm một gian
buồng dài 18 phút, rộng 15 phút, bên trong có 14 chiếc giường xếp cái này chồng lên cái kia
thành hai dãy như trên tàu thuỷ, cho 42 người đàn ông và 14 đứa trẻ con, tất cả 56 người ở.
Không có lỗ thông hơi; mặc dù đã ba đêm không ai ngủ ở đấy mà gian buồng vẫn hôi thối và
ngột ngạt đến nỗi ông Mít-sen không thể ở lại đó một phút nào. Vào một đêm hè nóng nực,
nhét 56 người vào đó thì sẽ như thế nào! Đấy không phải là cái boong một chiếc tàu của một
anh lái buôn nô lệ người Mỹ, mà là chỗ ở của "những người Bri-ten bẩm sinh tự do"!
Bây giờ chúng ta hãy nói đến những ngành quan trọng nhất của công nghiệp mỏ nước Anh
- những mỏ sắt và mỏ than đá, mà "Báo cáo của Tiểu ban điều tra về lao động trẻ em" đã
phân tích chung, đồng thời phân tích hết sức tỉ mỉ, đúng như tính chất quan trọng của vấn đề
ấy đòi hỏi. Hầu hết phần thứ nhất của bản báo cáo nói về tình cảnh công nhân làm việc trong
