TÓM TẮT
Đối với nhân cách, phương pháp phân tâm học của Sigmund Freud có
ảnh hưởng mạnh mẽ và rộng khắp trên toàn bộ sự phát triển về mặt xã hội,
văn hóa, nghệ thuật và trí tuệ trong thế kỷ XX. Freud đã gây dựng nên quan
điểm được hệ thống đầu tiên về bản chất tâm lý của loài người, tạo thành
những công cụ và phương tiện cho việc khám phá nhân cách và hành vi,
phát triển một phương pháp cho việc mang đến sự thay đổi trong cấu trúc
và hành vi của nhân cách.
Freud nhấn mạnh vai trò của những quyết định vô thức đối với hành vi,
và thể hiện những khía cạnh trọng yếu nhất của hành vi được ảnh hưởng
nặng nề bởi những động cơ của những gì mà chúng ta không nhận ra như
thế nào. Mô hình họa đồ khởi đầu của nhân cách chia tâm trí ra thành ba hệ
thống mức độ: vô thức, tiền nhận thức và nhận thức. Sau này, trong mô
hình cấu trúc của ông về nhân cách, ông định ra ba cấu trúc tinh thần: xung
động bản năng, bản ngã và siêu ngã. Sự tương tác liên tục giữa ba cấu trúc
này được định rõ đặc điểm một cách ưu thế bởi xung đột nội tâm.
Xung động bản năng là một phần mang tính bản năng sinh vật của tâm
linh con người. Nó đại diện cho những hoạt động của phần vô thức trong
nhân cách, không là một thực tại khách quan, hoạt động trên căn bản của
nguyên lý thỏa mãn, và phát ra những căng thẳng khó chịu bằng ý nghĩa
của hai quá trình: động tác phản ứng và quá trình căn bản. Chức năng hoạt
động như một lực duy lý, mạch lạc và điều hành trong nhân cách. Nó theo
đuổi nguyên lý duy thực và hoạt động chủ yếu bằng phương cách của quá
trình đệ nhị cấp. Siêu ngã gồm những chuẩn mực đạo đức con người, hệ
thống những giá trị và được chia thành hai hệ thống: lương tâm và siêu ngã.
Freud khẳng định rằng toàn bộ hành vi được quyết định có tính nhân
quả. Mô hình căng thẳng – thu hẹp của động cơ thúc đẩy được dựa trên
định đề rằng năng lượng tinh thần – lực điều khiển của cuộc sống – được
chứa bên trong và được bản năng điều khiển. Bản năng gồm hai phạm trù
chính: bản năng sự sống và bản năng cái chết. Bản năng sự sống bao gồm
