những bản năng sống thúc ép cá nhân hướng tới cuộc chạy đua để tồn tại và
duy trì nòi giống: đói, khát, tình dục. Bản năng cái chết gồm toàn bộ những
bản năng mà Freud đồng hóa nó với cái chết và sự tàn phá. Từ quan điểm
tâm lý động lực học, sự hiếu chiến là sự tự hủy diệt hướng ra bên ngoài.
Freud tin rằng toàn bộ năng lượng tinh thần có thể được chuyển dịch từ một
đối tượng hoặc phương cách đến một cái khác thông qua sự đầu tư năng
lượng cho mục đích thỏa mãn nhu cầu và sự đầu tư năng lượng tinh thần
để ngăn chặn biểu hiện của bản năng.
Freud cho rằng, sự lo âu là một đáp ứng nội tại đối với nguy hiểm, nhưng
thông qua sự tăng trưởng và học hỏi, nó cũng vận hành như một dấu hiệu
cảnh báo về nguy hiểm tiềm tàng. Ông phân ra ba loại lo âu: lo âu thực tế
hoặc lo âu khách quan (có thể đồng nghĩa đại khái với nỗi sợ, vì có nguồn
gốc thực sự); lo âu thần kinh, là nỗi sợ mà những bốc đồng bản năng không
có khả năng chấp nhận sẽ bẻ gãy thông qua bản ngã điều khiển; và lo âu
đạo lý, là mặc cảm phạm tội hoặc xấu hổ được tạo ra bởi sự xung đột giữa
bản năng và siêu ngã.
Freud định nghĩa cơ chế tự vệ bản ngã như những phương cách mà cá
nhân phát triển để khống chế sự xung đột hoặc sự lo âu. Cơ chế này hoạt
động một cách vô thức, xuyên tạc hoặc bóp méo sự thật trong một phạm vi
nào đó, phục vụ để bảo vệ cá nhân khỏi những đòi hỏi và xung đột nguy
hiểm một cách bản năng. Những cơ chế có phần quan trọng hơn cả là sự
đàn áp, sự hợp lý hóa, sự thăng hoa, sự chuyển dịch, sự bù trừ, sự thành lập
phản ứng, sự gán hình, và sự đồng nhất hóa.
Freud tin rằng, mỗi người đều trải qua một chuỗi những thời kỳ động lực
mà ông gọi là sự phát triển tâm sinh học. Những kinh nghiệm của cá nhân
suốt những thời kỳ quyết định này ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh
học sau đó, và có thể quyết định những khía cạnh nào đó của hành vi người
lớn. Freud đặt tên những thời kỳ này tùy thuộc vào miền của cơ thể được
đầu tư năng lượng tính dục nhiều nhất vào lúc đó. Những thời kỳ gồm: tình
dục trẻ con (được phân chia nhỏ hơn thành: thời kỳ miệng, hậu môn và
dương vật), giai đoạn tiềm ẩn, và thời kỳ cơ quan sinh dục, bắt đầu bằng
