Giai đoạn vô định hình
Freud giả định rằng xung động bản năng tồn tại ngay từ khi sinh ra và
bản ngã phát triển bên ngoài xung động bản năng. Thay vào đó, Hartmann
đòi hỏi cuộc sống phải bắt đầu với một giai đoạn vô định hình, suốt giai
đoạn này cả xung động bản năng và bản ngã dần dần hình thành nên toàn
bộ sự kế thừa tâm lý cá nhân. Trong suốt giai đoạn này, trẻ không có xung
động bản năng thuần khiết và những chức năng bản ngã thuần khiết. Một
khuynh hướng phát triển bản ngã và một loạt các tiến trình tâm lý được gọi
là những bộ máy tự trị nguyên thủy, chúng có liên quan trong sự phát triển
các chức năng của bản ngã bên ngoài sự kế thừa bản năng. Xung động bản
năng bị ảnh hưởng tương tự và phát triển bên ngoài sự kế thừa bản năng
như thế sẽ sinh ra bản ngã. Tuy nhiên, theo Freud, ông cho rằng xung động
bản năng không bắt nguồn, không đặt ưu thế lên bản ngã một cách di
truyền và bản ngã có thể được cho rằng có sự tự do ý chí nguyên thủy từ
xung động bản năng. Bằng cách phân tích, học thuyết của Freud cung cấp
cho nhà điêu khắc một khối đất sét thô (xung động bản năng) và một miếng
đất sét nhỏ được dùng để tạo khuôn cho một cấu trúc riêng (bản ngã). Trái
lại, Hartmann mang đến cho nhà điêu khắc một khối đất sét chứa đựng hai
màu sắc trộn lẫn và nhà điêu khắc sẽ phân chia các màu đó ra để tạo nên
các cấu trúc có hình dáng và màu sắc khác nhau (xung động bản năng và
bản ngã).
Do đó, mối quan hệ chính yếu đầu tiên giữa xung động bản năng và bản
ngã là sự phân biệt. Thời gian đầu của tiến trình này, các thành tố động cơ
chủ yếu không lý trí trở nên hoàn toàn tách biệt khỏi tổng thể ma trận di
truyền trong chức năng như là xung động bản năng. Đồng thời, sự nhận
thức, tính biến động và những cơ chế tiếp xúc cùng môi trường, tách biệt
với toàn bộ các chức năng tương quan có khả năng về các tương tác có ý
nghĩa và có lý trí đối với hiện thực bên ngoài. Tổng hợp các chức năng đó
là bản ngã.
Khi xuất hiện một sự khác biệt, xung động bản năng ảnh hưởng đến sự
phát triển của bản ngã theo nhiều cách khác nhau. Trước tiên, sẽ có sự xung