Sự giao nhau giữa E và N
Eysenck (1970) cho rằng có thể dự đoán được nhiều hành vi chính xác
hơn, không chỉ nhờ vào một mình sự kích động (E) hay chứng nhiễu tâm
(N) mà nhờ vào sự tác động qua lại hoặc sự giao nhau của hai phương diện
này. Giải pháp chung cho việc nghiên cứu sự tương tác này là sự phân tích
theo khu vực. Eysenck xem hướng ngoại và chứng nhiễu tâm là những kích
cỡ trực giao có thể hình dung như hai đường thẳng cắt nhau tại những góc
vuông (Hình 12 – 6). Những đường cắt ngang tạo thành bốn phần hay khu
vực, mỗi phần như thế phải được xác định theo những tỷ số trên cả phương
diện N lẫn E. Những đối tượng có E và N ở mức độ cao thì tập hợp thành
một khu vực, còn những đối tượng có N ở mức độ cao và E ở mức thấp thì
gom thành một khu vực thứ hai và vân vân. Vì vậy, chúng ta có thể phân
thành những người sống hướng ngoại mắc chứng nhiễu tâm (NE), những
người sống nội tâm mắc bệnh nhiễu tâm (NI), những người sống hướng
ngoại bình thường (SE) và những người sống nội tâm bình thường (SI).
Trong thực tế, có khả năng hình thành thêm nhiều khu vực hơn bằng cách
tạo ra những điểm cắt phụ trên 2 phương diện đó. Tổng cộng có khoảng
chín nhóm chủ thể được hình thành bao gồm những nhóm trung bình cho
cả hai phương diện.
Chúng ta có thể xem một ví dụ về phân tích khu vực trong công trình
nghiên cứu của McLaughlin và Eysenck (1967) những người đã phân chia
đối tượng thành bốn nhóm nhân cách, được tạo nên từ sự giao nhau giữa E
và N. Một số đối tượng trong mỗi một nhóm học tập một bảng đơn giản
nhữmg âm điệu vô nghĩa được kết hợp thành từng cặp, những người khác
thì học một danh sách khác khó khăn hơn. Kết quả cho thấy người sống nội
tâm mắc chứng nhiễu tâm học bảng danh sách đơn giản chậm hơn và học
bảng danh sách khó khăn hơn những người sống nội tâm bình thường. Kiểu
mẫu đảo ngược này cũng đúng cho cả người sống hướng ngoại. Những
người sống hướng ngoại mang chứng nhiễu tâm học bảng danh sách đơn
giản tốt hơn những người sống hướng ngoại bình thường, với sự đảo ngược
đó cũng đúng với bảng danh sách khó. Các nhà điều tra giải thích những