người xa gần khi nghe tiếng chuông đều chạy đến bên nàng, xin nàng thu
phục cho làm quân bản hộ. Một vài lần gõ chuông như thế, nàng Bầu đã có
một số đông thủ hạ. Lúc ấy nàng mới nói rõ ý nàng muốn cứu nước diệt
thù. Ai nấy đều cức lòng, xin vâng theo lệnh.
Nàng bầu đem quân qui phục dưới trướng cờ Hai Bà Trưng, được giao việc
chống quân Tô Định. Bà lập được nhiều chiến công hiển hách, được Trưng
chúa phong làm công chúa. Vì vậy ai cũng gọi là bà Chúa Bầu.
Khi Trưng Vương bị thua ở Cẩm Khê, đội binh của Chúa Bầu cũng lâm
nạn. Không chống cự nổi với thế giặc quá lớn, Chúa Bầu phải chạy về vùng
Đạo Trù. Thấy khó lòng lập lại cơ đồ, Chúa Bầu vứt chuông xuống vực sâu
mà hóa. Ngày nay dân chúng gọi vực đó là vực Chuông.
Ở làng Bầu cũng như những vùng quanh núi Bầu, dân chúng lập đền thờ.
Các triều đình đều có phong chức tặng cho vị nữ thần có công lao cứu
nước.
ĐỆ BÁT VỊ ĐÔNG CUNG CÔNG CHÚA ( XUÂN NƯƠNG)
Châu Đại Man (phần đất thuộc huyện Tam Nông, Thanh Thủy, Cẩm khuê,
tỉnh Vĩng Phú ngày nay) , hồi đó do một vị quan lang tên Hùng sát quản
lĩnh. Ông có một người tên vợ là Đinh Thị Hiên Hoa, sinh được nhiều
người con, trong đó có một cô gái đạt tên là Xuân. Nàng Xuân mới được ba
tháng thì mẹ mất, hơn ba năm sau thì cha cũng mất, Xuân về ở với các anh.
Người anh trưởng tên là Hùng Thắng, đã bí mật liên kết với Thi Sách để
ngầm chống lại tên thái thú Tô Định. Giặc phát hiện được âm mưu ấy, bắt
giết Hùng Thắng cùng mấy người em nữa. Nàng Xuân phải bỏ trốn, đi lang
thang mãi, sau mới vào ở trú trong một ngôi chùa. Ở đây, nàng Xuân ngày
đêm luyện tập, dố chí báo thù nước, thù nhà. Nàng rủ được nhiều hào kiệt
trong vùng , các làng, các mường, lập được một nhóm nghĩa quân để chờ
cơ hội nổi lên.
Cơ hội đã đến. Bà Trưng khởi nghĩa, sai em là bà Trưng Nhị đi tập hợp lực
lượng khắp nơi. Bà Trưng Nhị gặp nàng Xuân, và thu nạp nàng làm thủ hạ
của Trưng chúa. Từ đó, nàng Xuân được bà Trưng giao cho quản lĩnh một
dinh trại lớn, lấy địa điểm xã Hương Nha ngày nay làm đồn chính. Nhân
dân các bản mường đều hưởng ứng, nô nức về với nàng Xuân. Họ hào