hóa trí tò mò ít nhiều bột phát cũng như
sự gợi ý rời rạc thành những thái độ tỉnh
táo, thận trọng và tra xét thấu đáo.
Người thầy ấy sẽ thấy rằng giữa cái tâm
lý và cái hợp logic, thay vì đối nghịch
nhau (hoặc thậm chí độc lập với nhau),
được nối kết như những giai đoạn khởi
đầu và tiếp theo trong một quá trình liên
tục của sự sinh trưởng bình thường.
Những hoạt động tâm lý hoặc tự nhiên,
ngay cả khi không được tỉnh táo kiểm
soát qua những cân nhắc hợp logic, có
chức phận và có tính nhất quán trí tuệ
riêng của chúng; còn kỹ năng suy nghĩ
hữu ý và có chủ đích, khi đạt được rồi,
sẽ lập thành bản tính theo thói quen hoặc
bản tính thứ cấp. Cái nói đến ở vế trước
thì vốn dĩ đã hợp logic ngay trong ý
nghĩ; cái nói đến trong vế sau, qua việc
thể hiện một tính khí và thái độ cố hữu,
khi đó mang tính tâm lý (mang tính cá
biệt) giống như bất cứ một sự thôi thúc
bột phát hay thất thường nào.
§2. Kỷ luật và Tự do
Ý niệm đúng và sai về kỷ luật
Kỳ thực, kỷ luật tâm trí là một kết
quả hơn là một nguyên nhân. Bất kỳ tâm
trí nào cũng đều khép mình trong kỷ luật
của một chủ đề mà trong đó, nó đã đạt
đến sự chủ động và kiểm soát trí tuệ độc
