và dẫn tối thói giáo điều
Những người hoặc nhóm người
nhất định trở thành những người lính
canh hoặc liên lạc viên – người truyền
dạy – của những luận thuyết chính
thống. Chất vấn niềm tin của họ là chất
vấn chủ quyền của họ; chấp nhận những
niềm tin ấy là bằng chứng cho sự trung
thành với những quyền lực trong đó,
đồng thời cũng là bằng chứng của tinh
thần công dân. Sự thụ động, dễ bảo, tuân
phục trở thành những đức tính trí tuệ
trên hết. Những sự việc và sự kiện bộc
lộ sức sáng tạo và sự đa dạng bị coi nhẹ,
hoặc bị cắt gọt xén tỉa tới khi nào nó vừa
vặn với lý tưởng cào bằng của niềm tin
theo thói quen. Tra vấn và nghi ngờ bị
làm cho bặt tiếng bằng việc trích dẫn
những nguyên lý xưa cũ hoặc dẫn ra vô
số những trường hợp vặt vãnh và không
được sàng lọc. Thái độ này của tâm trí
sinh ra thói không ưa thay đổi, và rồi sự
căm ghét cái mới lạ sẽ gây tai họa cho
sự tiến bộ. Cái gì có vẻ không phù hợp
với bộ quy tắc đã thiết lập thì bị gạt ra
ngoài; những ai có những khám phá mới
mẻ trở thành đối tượng ngờ vực, thậm
chí ngược đãi. Những niềm tin có lẽ ban
đầu là sản phẩm của những quan sát
tương đối cẩn thận và khoáng đạt bị đúc
thành khuôn mẫu cố định và những luận
thuyết bán tín bán nghi được chấp thuận
