người suy nghĩ được giải phóng khỏi sự
áp chế của những kích thích giác quan
và thói quen, và sự giải phóng này cũng
là điều kiện cần thiết cho sự tiến bộ.
Minh họa bằng dòng nước chảy
Hãy xem xét đoạn trích sau: “Khi
trí óc có khả năng suy xét lần đầu biết
đến dòng nước chuyển động có một
phẩm chất tương tự như sức mạnh của
con người hoặc sức mạnh hoang dã, cụ
thể là phẩm chất khiến cho các vật chất
khác chuyển động, vượt qua sức ì và sự
kháng cự, – khi cảnh tượng một dòng
nước nhìn qua điểm so sánh tương đồng
này gợi đến sức mạnh của con thú, – ta
có một sự bổ sung nữa cho danh mục
các nguồn năng lượng căn bản, và khi
hoàn cảnh cho phép, sức mạnh này có
thể trở thành cái thay thế cho những
dạng năng lượng khác, có thể đối với sự
hiểu biết hiện đại, đã quen với những
bánh xe quạt nước và những chiếc bè
nổi, sự tương đồng ở đây là hết sức rõ
ràng. Nhưng nếu chúng ta đặt mình vào
trạng thái nguyên sơ của tâm trí, khi
dòng nước chảy tác động lên tâm trí qua
vẻ hùng tráng của nó, qua tiếng gầm reo
và sự tàn phá bất thường của nó, chúng
ta có thể dễ dàng cho rằng việc nhận
thấy điều này tương đồng với năng
