CẢI CÁCH HỒ QUÝ LY - Trang 101

“Khổng Tử đến yết kiến nàng Nam Tử” (la) (Nam Tử là vợ Linh

Công nước Vệ, người đẹp nhưng rất dâm dật, vậy mà Khổng Tử đã
đến chơi nhà này).

– “Khổng Tử bị hết lương ãn ở nước Trần” (lb) (Khổng Tử từ nước

Vệ sang nước Trần, dọc đường bị hết lương thực để ăn, người đi theo
đói, đến nỗi không đứng dậy được).

“Công Sơn triệu, Phật Hất triệu, Khồng Tử đều muốn đến giúp”

(lc) (Công Sơn Phất Nhiễu làm quan Tể của họ Quý nước Lỗ, giữ ấp
Phí, làm phản; Phật Hất là quan Tể ấp Trung Mâu, gia thần của quan
Đại phu Triệu Giản nước Tấn).

“Về Hàn Dũ, Quý Ly cho là “đạo Nho”; còn các người hiền như

Chu Mậu Thúc, hai họ Trình, Dương Qui Sơn, La Trọng Tố, Lý Diên
Bình và Chu Tử thì Quý Ly cho là học rộng mà ý nghĩ viễn vông,
không sát với tình hình sự việc, chỉ chăm bề cắp nhặt”

(*)

(Quý Ly cho

Hàn Dũ - một danh nho đời Đường - là “đạo nho” nghĩa là người
ngoài miệng chuyên nói đạo nghĩa thánh hiền mà việc làm thì như kẻ
trộm cắp, còn những hiền giả đời Tống như Chu Mậu Thúc, Trình
Hiệu, Trình Di... thì Quý Ly phê phán tuy học rộng nhưng tài kém,
không sát với thực tế, chỉ chuyên nghề lấy cắp văn chương, tư tưởng
của người xưa)...

Có thể coi Minh đạo là quyển sách phê bình triết học đầu tiên ở

nước ta. Qua nội dung của sách này, Quý Ly đã chứng tỏ ông chủ
trương “tri hành hợp nhất” và muốn tấn công thẳng vào hệ tư tưởng
Tống Nho mà phẩn đông giới quý tộc và quan lại ở Trung Quốc cũng
như ở nước ta lúc bấy giờ vẫn tôn vinh như là “khuôn vàng thước
ngọc”! Điều Quý Ly phê phán có thể chưa thật thỏa đáng nhưng dù
sao qua nhận xét của Quý Ly ta cũng thấy họ quả là người có một tính
thẩn cách tân và độc lập, có óc phê bình sáng tạo, không chịu nô lệ
thành kiến, tư tưởng nào, nhất là đối với tư tưởng đương thời đang giữ
vai trò chính thống. Tư tưởng của Hồ Quý Ly đã vượt hẳn tầng lớp

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.