Ngụy biện ngẫu nhiên
Ngụy biện ngẫu nhiên giả định rằng các đặc trưng kỳ lạ của một tình huống
ngoại lệ là đủ để bác bỏ một quy luật tổng quát. Các đặc trưng của vấn đề
có thể mang tính “ngẫu nhiên”, không liên quan gì đến luận điểm và dễ
dàng được xác định là một ngoại lệ bất thường có thể chấp nhận được.
Chúng ta nên bác bỏ suy nghĩ chỉ cần trả cái mình nợ. Giả sử một người
cho bạn mượn vũ khí và sau đó bị điên thì sao? Chắc chắn không thể chỉ
đơn thuần là đặt vũ khí vào tay người điên kia được phải không?
(Ngụy biện này, từng được Plato sử dụng, tinh quái ở chỗ nó không nhìn
nhận rằng tình trạng điên chỉ là một tai nạn “ngẫu nhiên”, và chỉ là một
trường hợp quái đản không liên quan gì đến chủ đề, và thực sự rất ít xảy
ra.)
Hầu như tất cả những khái quát hóa đều có thể bị bác bỏ dựa trên luận điệu
rằng còn có những trường hợp “ngẫu nhiên” khác có thể xảy ra. Hầu hết
những phát biểu chung chung về hệ quả theo sau hành động nào đó có thể
được phủ nhận dựa trên luận điệu rằng chúng không bao quát trường hợp
người đưa ra luận điệu kia bị thiên thạch rơi trúng trước khi hệ quả kịp xảy
ra. Bảo vệ luận điểm này chính là phạm phải ngụy biện ngẫu nhiên.
Ngụy biện này xem một phát biểu khái quát như một tổng thể không hoàn
hảo vì chấp nhận những ngoại lệ. Để làm điều đó bạn phải cấp cho nó một
ý nghĩa và tính chính xác mà phát biểu này chưa bao giờ sở hữu. Hầu hết
những phát biểu khái quát hóa đều hàm chứa ý niệm rằng tất cả mọi thứ
đều giống nhau. Nếu có gì đó không như vậy, chẳng hạn sự tồn tại của
trạng thái điên rồ hay thiên thạch, các ngoại lệ vẫn có thể được chấp nhận
mà không làm mất đi giá trị của phát biểu khái quát kia.
