Thiếu xác đáng (Ignoratio elenchi)
Thiếu xác đáng là một trong những ngụy biện lâu đời nhất được biết đến và
được định dạng lần đầu tiên bởi Aristole. Khi ai đó tin rằng mình đang
chứng minh một vấn đề, nhưng thay vào đó lại đang chứng minh một vấn
đề khác, người này phạm phải ngụy biện thiếu xác đáng. Người này không
chỉ đang tranh luận bên ngoài vấn đề mà còn trực tiếp hướng đến một kết
luận khác.
Tôi sẽ phản đối giải pháp cho phép mọi người rời khỏi trường sớm hơn
bằng cách một lần nữa chứng minh giá trị của giáo dục.
(Chứng minh giá trị của giáo dục không chứng minh được luận điểm phản
đối việc cho phép rời khỏi trường sớm. Có lẽ lập luận này chỉ chỉ ra được
sự khác biệt, khi tranh luận với ý kiến phản đối giáo dục trong nhà trường.)
Luận điểm được chứng minh không liên quan đến cái mà người tranh luận
đang muốn chứng minh, và đó là lý do tại sao ngụy biện này đôi khi được
biết đến với tên gọi ngụy biện luận điểm thiếu xác đáng. Ngụy biện này bao
gồm giả định rằng một kết luận cũng có giá trị tương đồng với kết luận kia,
dù trong thực tế chúng là hai vấn đề khác nhau. Những lập luận hỗ trợ kết
luận ban đầu bị lược bỏ và thay vào đó những lập luận hỗ trợ một kết luận
không liên quan khác được đưa vào.
Làm sao thân chủ của tôi lại ra lệnh cho vụ giết người đó được chứ? Tôi đã
chứng minh rằng ông ấy thậm chí còn không ở trong nước khi vụ án đó xảy
ra.
(Nói hay lắm. Bằng chứng đó có cho thấy ông này không ra lệnh trước khi
xuất ngoại hay sắp xếp qua điện thoại hay không?)
