phê bình nữ quyền luận trong văn học. Rộng hơn, nó được xem là
một trong những cuốn sách khơi nguồn cho phong trào nữ quyền,
vốn khởi phát từ phương Tây và ngày càng có sức lan tỏa rộng rãi,
trở thành một khúc ngoặt văn hóa - khúc ngoặt nữ quyền (teminist
turn), có thể nói như vậy - để dùng một thuật ngữ chỉ sự thay đổi
động hình nhận thức của con người trong tiến trình tư tưởng. Được
manh nha từ cuối thế kỷ XIX - đầu thể kỷ XX tại Anh và Mỹ, nữ
quyền luận dấy lên thành trào lưu gây được ảnh hưởng và tác động
mạnh mẽ bắt đầu từ thập niên 60 thế kỷ trước. Nó đấu tranh cho
quyền tự do, bình đẳng của người phụ nữ, đòi hỏi mở ra một không
gian xã hội rộng lớn hơn để người phụ nữ được can dự, định nghĩa
lại về người phụ nữ, giải cấu trúc những biểu tượng định kiến về
phụ nữ vốn thống trị nhận thức xã hội… Có thể thấy những chủ đề
quan trọng đó của nữ quyền luận đều đã được Virginia Woolf gợi
mở trong cuốn sách này.
Virginia Woolf được xem là một trong số những “tượng đài” kỳ
vĩ của văn học hiện đại chủ nghĩa, bến cạnh tên tuổi của những
James Joyce, Marcel Proust, Franz Ka a, William Faulkner… Bằng
sự độc đáo và niềm đam mê sáng tạo vô bờ bến, bản thân cuộc đời
và sự nghiệp của Virginia Woolf đã trả lời cho câu hỏi về năng lực
của người phụ nữ mà cuốn sách Căn phòng riêng đã nêu ra. Nó cho
thấy một Virginia Woolf không chỉ táo bạo trong tư tưởng mà còn
hết sức phóng khoáng, tự do trong bút pháp khi làm mờ đi ranh giới
giữa tiểu luận và hư cấu, triết lý và tự sự. Đây là cuốn sách đầu tiên
của Virginia Woolf được dịch sang tiếng Việt, có ý nghĩa như một
chỉ dẫn để từ đó độc giả có thâm nhập vào thế giới nghệ thuật phức
tạp và nhiều bí ẩn của bà trong các kiệt tác Về phía ngọn hải đăng (To
the Lighthouse), Bà Dalloway (Mrs Dalloway), Những con sóng (The
Waves), Orlando, Căn phòng của Jacob (Jacob’s Room) mà hy vọng một
ngày không xa cũng sẽ được giới thiệu với độc giả Việt Nam.
TRẦN NGỌC HIẾU
