TẠM KẾT
Để tạm kết qua phần Danh nhân, chúng tôi thấy trong quá khứ còn
nhiều nhân vật quan trọng, đã dày công tô điểm lịch sử tỉnh Cần Thơ.
Những nhân vật nầy chưa được ghi chép đầy đủ vì sự khiếm khuyết của
ngành sử học trong thời gian qua. Chúng tôi tin rằng với sự nghiên cứu của
những nhà chuyên môn và sự tham gia của những người yêu sử học ở Cần
Thơ, lần hồi đưa ra ánh sáng nhiều tấm gương tranh đấu, kiến quốc, từ lâu
chưa được nêu lên.
Suốt thời gian trên đường tẩu quốc của chúa Nguyễn Ánh, khắp miền
Nam đã có biết bao anh hùng chí sĩ địa phương ra phò tá, lập được nhiều
chiến tích đáng nêu gương. Qua trào người Pháp đến xâm chiếm ba tỉnh
miền Tây, Cần Thơ là nơi ung đúc nhiều chánh khách, những nhà cách
mạng chân thành nặng lòng vì tổ quốc, đứng trên lập trường dân tộc, nổi lên
phản kháng chế độ tham tàn của thực dân Pháp. Bọn cai trị liền đàn áp dữ
dội, lớp bị tù đày, chết chóc, lớp khác lưu vong ra hải ngoại v.v...
Nhưng thiết tưởng lịch sử là vấn đề phê phán lâu dài, chờ yếu tố thời
gian. Chúng tôi chưa dám vội nêu danh các vị ấy, hoặc viết tiểu sử, e quá
sức và có lẽ chính các vị ấy cũng không muốn.
