CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 41
Tin thành Hà Nội thất thủ về kinh đô. Lại có tin tướng Pháp gọi Tôn
Thất Bá về để giao trả thành. Vua cho khẩn cấp triệu các quan Cơ mật và
Thương bạc đến hội bàn.
Tôn Thất Thuyết dâng vua tờ tâu chung của chánh, phó Kinh lược
Nguyễn Chính, Bùi Ân Niên và Thống đốc Hoàng Tá Viêm. Vua bảo đọc
các quan cùng nghe:"Binh thuyền Pháp ra Bắc Kỳ chuyến này là làm trái
hòa ước Giáp Tuất. Tổng đốc Hà Nội hỏi thì họ viện cớ đến đuổi quân Cờ
Đen. Ta phòng bị trong thành, họ nói hễ nơi nào phòng bị thì họ đánh. Họ
chiếm thành rồi đổ lỗi cho quan Tổng đốc. Họ khinh nhờn như thế, ai
chẳng đau lòng. Từ khi họ đến nước ta để cầu lợi, cứ mười năm lại một lần
bội ước, đem quân cướp thành rồi lại nói trả thành, hống hách uy hiếp để
thỏa lòng tham lam. Xét thâm ý của họ, thấy nơi nào khiếp thuận thì họ lấy
ngay, nơi nào phòng bị thì họ đánh chiếm, không lấy được toàn hạt Bắc Kỳ
thì họ không thôi. Ý họ đã lộ rõ. Nếu ta theo ý họ thì có thể tạm yên, nhưng
như thế sẽ sa dần vào mưu thuật của họ, khiến nhà vua phải lo phiền.
Chúng thần xét kỹ tình thế, thấy nên đánh một trận rồi sau có hòa thì hòa,
mới át lòng lang sói của họ".
Nghe xong tờ tâu, vua lặng người nghĩ ngợi. Một lúc sau vua phán:
- Mấy viên ấy nghe tin Pháp vây thành Hà Nội sao không hợp lại mà
đánh ngay. Nay họ đã nói trả lại thành mà còn đánh, thì họ sẽ đổ lỗi cho ta,
ngăn mất cơ hội khôi phục sự yên ổn. Nếu đánh thì phải dùng quân Cờ
Đen, mà dùng thì Pháp giận. Họ là kẻ vốn cậy uy lực gây sự, nếu đánh e họ
phát khùng làm càn, sinh ra chuyện khác. Nay hãy chờ xem họ có đòi hỏi
