CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 59
Vua Tự Đức không có con trai. Ông nuôi ba đứa con của mấy người
em ruột mình, phòng khi ông về thượng giới, có người cùng huyết thống
nối ngôi. Trong những ngày ốm yếu, ông nghĩ tới việc chọn một trong ba
người con đó thay mình làm vua.
Ông cũng nghĩ tới việc chọn quan Phụ chính để giúp đỡ vua mới non
trẻ. Mấy đại thần thân cận, có uy vọng lớn trong triều được ông lưu ý là
Trần Tiễn Thành, Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết. Thành nhiều
tuổi hơn, làm quan lâu hơn Tường, Thuyết; nhiều việc làm, lời nói hợp ý
vua. Gần đây Thành già yếu, tính vẫn cẩn trọng nhưng nghĩ mà không làm
được. Tường, Thuyết đang tuổi tráng niên, miệng nói tay làm; ba người đó
cùng giúp vua sẽ có lợi.
Một hôm vua gọi ba người vào hầu trong cung và cho đọc tờ chiếu:
"Trẫm là con thứ hai của bà Chính thất đức Tiên đế, được nối nghiệp làm
vua đã ba mươi sáu năm, lo sợ hàng ngày, người yếu, đức mỏng, tài kém,
lỗi nhiều. Lo lắng đã lâu lại thêm khó nhọc, bệnh phát to. Mệnh bất thường,
việc phải trù bị trước. Trẫm nuôi ba con, Ưng Chân (Dục Đức) học lâu
trưởng thành, chính danh đã có, nhưng mặt hơi có tật, sợ sau bất minh, tính
lại hiếu dâm, rất là không tốt, chưa chắc đương nổi việc lớn. Nhưng nước
cần vua nhiều tuổi, đương lúc khó khăn này không dùng hắn thì dùng ai.
Sau khi trẫm muôn tuổi nên cho Ưng Chân lên ngôi Hoàng đế. Chân phải
nghĩ: sáng nghiệp và thủ thành đều khó, nối theo không dễ, vậy phải tránh
lầm lỗi, làm cho được việc, khỏi thẹn với mệnh trời... Bọn Thành, Tường,
Thuyết cùng ta tri ngộ, tuy sớm muộn hơi khác nhưng lòng trung thành
mến yêu như một, từng làm việc trong cơ yếu đã lâu, thân được chỉ bảo,
