CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 68
Tá Viêm tỏ ra thiếu nồng nhiệt khi tiếp quan Khâm sai Nguyễn Trọng
Hợp và nhận tờ dụ của vua Hiệp Hòa. Quan Khâm sai thì có ý dè dặt, phần
vì nể Tá Viêm là người chức lớn, phần vì thấy việc mình làm là miễn
cưỡng, vạn bất đắc dĩ.
Viêm đọc tờ dụ vua gửi cho các quan quân thứ, quan tỉnh và các thân
hào Bắc Kỳ: "- Từ khi Bắc Kỳ có chiến tranh, dân binh khó nhọc, chi tiêu
tốn phí. Pháp cầu hòa, trẫm không nỡ để sinh hại, đã cho đại thần nghị hòa,
lập ước. Tờ ước có điều chưa rõ, sẽ bàn đổi sau. Nhưng đã nói là hòa thì
giữ cho đúng. Ta đã ra dụ cho rút quân. Nay cho Khâm sai Nguyễn Trọng
Hợp đến Bắc Kỳ khu xử, các quan phải theo lời dụ, rút quân, thực hiện hòa
hiếu. Nếu thấy hòa ước có khoản nào quan ngại thì tư cho Khâm sai, tiếp
tục thương thuyết với Pháp cho thỏa đáng. Thân hào, sĩ thứ nên yên phận
thủ thường, đợi triều đình xử trí việc lớn. Nếu các ngươi giữ ý riêng làm trở
ngại việc chung thì khó tránh tội lỗi".
Tá Viêm nói với Trọng Hợp:
- Bây giờ tôi như con chim, cái đầu muốn bay hướng này hướng kia,
nhưng đôi cánh không vỗ theo cái đầu.
Hợp hiểu ý Viêm. Những người cộng sự với Viêm không phải dễ điều
khiển. Ông thuyết phục:
- Đây là một tai họa không ai muốn có. Nhưng tình thế bắt ta phải
chịu. Mong ngài bàn kỹ với các quan. Nếu không đạt ý muốn của Pháp, họ
sẽ đem lại cho ta tai họa lớn hơn.