CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 80
Tướng Milô cùng Sinvét xem xét tình hình Bắc Kỳ. Ông cho rằng nhìn
trên toàn cục, việc Pháp chiếm Sơn Tây và Bắc Ninh là đánh một đòn nặng
vào cả quân Nam lẫn quân Thanh. Tuy phải chiến đấu ác liệt, phải tập trung
hỏa lực cao và tổn thất nặng, quân Pháp đã liên tiếp thắng quân Thanh đông
hàng vạn người, thắng cả quân Cờ Đen thiện chiến và gan góc. Trên đà
thắng lợi, quân Pháp do tướng Nêgơriê chỉ huy từ Bắc Ninh đã tiến tới
Lạng Sơn; một đạo khác do tướng Bơrie Đờ Lin chỉ huy đã đánh phá thành
Thái Nguyên. Cả hai cuộc hành quân đó đạt yêu cầu.
Nhưng Milô cũng thấy xuất hiện một thực trạng mới: những toán quân
người Nam gọi là dân dũng, nghĩa quân nổi lên khắp nơi. Có nơi họ phối
hợp cùng quân triều đình hoặc quân Thanh, có nơi họ độc lập tác chiến, ở
cả những chỗ quân Pháp đã chiếm tỉnh lỵ, huyện lỵ. Ông nói với Sinvét:
- Nếu vừa qua quân Pháp chiến đấu với kẻ địch trên một trận tuyến
phân lập rõ ràng như trắng với đen, thì bây giờ với những kẻ địch không rõ
trận tuyến. Họ ở trước mặt, sau lưng, ở khắp chung quanh, khi ẩn khi hiện,
nhằm đánh quân Pháp.
Milô chứng minh cho thực trạng trên. Tại Bắc Ninh, nghĩa quân nổi
lên từ phía Đông Triều, ngầm đến đốt cháy tàu chiến Macxen Cuôctanh.
Các đạo quân Pháp do quan tư Đuygien, quan ba Đôminê từ Hải Phòng tìm
đánh, không dẹp nổi đám nghĩa quân đó. Khi chúng ở trong làng xóm, khi
vào rừng núi. Thủ lĩnh của chúng là Đề đốc Nguyễn Văn Tiết, còn gọi là
Đốc Tít.
