CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 133
Ở Tiên Động, Nguyễn Quang Bích nhận được thư của Tôn Thất
Thuyết. Sau vài câu thăm hỏi thường lệ là một ý kín đáo dưới dạng chiết tự.
Dò đoán không lâu, Quang Bích biết Thuyết hẹn gặp ông tại Mường Lay để
cùng sang Tàu.
Quang Bích hiểu chuyến đi này của Thuyết là rất cần. Lần trước chính
ông đã đi, song kết quả không nhiều. Triều đình nhà Thanh ghét Pháp
nhưng vẫn sợ Pháp; không mạnh bạo chi viện nước Nam. Quan hệ hai nước
chỉ còn giữ ở mức đặt một phái viên của tỉnh Vân Quý tại căn cứ nghĩa
quân Tiên Động. Muốn tốt hơn, Thuyết phải thân hành.
Phái viên kể trên là Chu Thiết Nhai, sang nước Nam nhân chuyến
Nguyễn Quang Bích công cán ở Vân Nam về, cách đây một năm. Thiết
Nhai quê ở Hồ Nam, xuất thân khoa bảng, học vấn uyên bác. Thấy Quang
Bích tài đức song toàn, trung vua yêu nước, Thiết Nhai kính nể. Có chung
nỗi đau bị Pháp lấn át, hai ông đều muốn hai nuớc dựa vào nhau chống
Pháp. Thấy nuớc Nam quẫn bách hơn nhiều, Thiết Nhai khéo léo thuyết
trình đề nhà cầm quyền Vân Quý chi viện súng đạn kiểu mới, cho mua
hoặc đổi bằng lâm sản, khoáng sản... Đôi khi Thiết Nhai xin được thuốc
men giúp nghĩa quân điều trị thương tích. Ông đưa tin hoạt động Cần
Vương về cho Sầm Dục Anh, để ông ta thấy sự giúp đỡ từ Vân Quý sang là
hữu hiệu. Mối quan hệ Trung Hoa - An Nam bị Pháp và nhà Thanh cắt bỏ
bằng hiệp ước, vẫn được Thiết Nhai và Quang Bích duy trì ở mức độ thấp
nhất, vẫn có lợi phần nào cho cuộc kháng Pháp lúc khó khăn này.
