Thấy tình hình không thuận cho việc giúp đỡ nước Nam, chỉ ít ngày
sau đó, Trương Thụ Thanh trả lại tặng phẩm và nói: "Nhận quà e Pháp ngờ,
gặp việc sẽ khó giải quyết". Tiếp đến Lý Hồng Chương có thư phúc đáp
cho vua Nam với ý: "Nước Nam phải tự cường đối phó với Pháp".
Chuyện trên khiến Thuyết lo lắng. Nhiều đêm ông khó ngủ, nghĩ mưu
tính kế. Việc đầu tiên là phải đặt phương sách phòng thủ cửa bể Thuận An,
nơi cửa ngõ của kinh đô, tàu Pháp có thể đánh cùng lúc với đánh Bắc Kỳ.
Một phương sách tổng quát phòng thủ Bắc Kỳ cũng được ông đặt ra và mật
tâu vua. Vua xem xét kỹ lưỡng rồi phán: "Phương sách như vậy tạm cho là
được. Nhưng khi thực hiện phải bí mật, tránh để người Pháp biết. Kẻo họ
kêu là ta phạm ước, chủ mưu chống họ". Vua còn đặc cách giao cho Thuyết
kiêm chức Hải phòng sứ (quan phòng thủ biển) tại cửa Thuận An, tìm mọi
kế hoạch ngăn giặc, bảo vệ kinh đô.