Sáng thứ ba, hai bên tiếp tục đấu pháo đến trưa. Qua chiều, hai võ
quan Pháp dùng thuyền chở quân theo một cửa lạch, vòng phía sau đồn
Thái Dương, đổ bộ lên đánh úp. Quân Pháp tỏa ra đánh các pháo đài gần
đó. Đội quân của Trương Văn Đễ ở Thái Dương bị đẩy lùi. Cùng lúc, đại
bác từ các tàu Pháp cấp tập áp đảo; thêm quân đổ bộ cướp đồn Trấn Hải và
pháo đài phụ cận. Lâm Hoành, Nguyễn Trung bí kế tự tử. Cửa Thuận An bị
Pháp chiếm. Đến lúc này, Cuốcbê mới tỏ ý nhận gặp sứ thần nước Nam.
Truyện. đư.ợ.c dịch tại iREAD.vn.
Vua Hiệp Hòa khẩn cấp sắc cho các đồn từ Lộ Châu vào kinh đô tiếp
tục canh phòng; nhưng thấy tàu Pháp đến phải treo cờ trắng, không được
bắn khiêu khích. Rồi cử Thượng Thư Nguyễn Trọng Hợp làm sứ thần ra
cửa Thuận An gặp Cuốcbê. Cuốcbê cho đình chiến 48 giờ với điều kiện:
nước Nam phải rút hết quân ở tất cả các đồn ven sông Hương; dỡ ngay các
vật cản trên sông, đổ hết đạn dược xuống sông; mở cuộc thương thuyết
Pháp - Nam, lập một hiệp định mới. Toàn quyền Pháp tại Bắc Kỳ là
Hácmăng sẽ đại diện cho phía Pháp.
Vua Hiệp Hòa khẩn cấp hội bàn với các quan Phụ chính, viện Cơ mật
và viện Thương bạc. Các quan im lặng chờ ý vua. Vua nhìn Trần Tiễn
Thành. Thành nhìn Tôn Thất Thuyết. Thuyết cúi đầu trước một điều hiển
nhiên là: để mất cửa Thuận An và để giặc uy hiếp triều đình. Vua không
muốn nghe nhiều người nói lúc này, ông đưa ngay ra một phán quyết:
- Tình thế bắt buộc ta phải thương thuyết với họ. Trước tiên là nói
ngay cho họ biết: ta nhận các điều kiện do họ đặt ra, rồi trong khi thương
thuyết sẽ bàn kỹ hơn. Cho gọi Lão thần Trần Đình Túc đã về hưu ra làm
Toàn quyền đại thần, cho Nguyễn Trọng Hợp làm Phó Toàn quyền, dự cuộc
hòa đàm với Pháp. Tìm Giám mục Gátpa giúp việc hòa đàm.
Mọi việc tiến triển nhanh. Tàu Pháp treo cờ tam tài, ngang nhiên kéo
còi vào sông Hương, đưa Hácmăng và Sampô tới Sứ quán Pháp, nơi Râyna
