cảnh, uốn cây hoa tại vườn ngự uyển, để được gần vua. Khi vua câu cá,
ngắm hoa, Vân tới gần se sẽ ngâm thơ, hò Huế. Vua nghe hay, có ý quan
tâm hỏi han. Vân còn làm thơ, viết phú, được vua đọc và coi trọng. Dần
dần Vân trở thành người được vua tin cẩn.
Bên ngoài, Thái Phiên vận đông viết những mẩu chuyện, bài ca truyền
miệng rộng rãi, khiến Duy Tân nghĩ nhiều về việc khởi nghĩa, chống Pháp,
để được làm vua tự chủ của nước độc lập.
Đồng thời với vận đông nhà vua, Thái Phiên cùng anh em Hội vận
động binh lính. Lúc này đang có chiến tranh châu Âu, Pháp liên tiếp thua
Đức. Pháp ra sức vơ vét vàng bạc nước Nam làm chiến phí; mộ người Nam
vào lính sang Pháp làm bia đỡ đạn cho chúng. Báo chí do chúng cầm đầu,
tuyên truyền đề tài "Rồng Nam phun bạc đánh thắng giặc Đức"... Hội
Quang Phục chủ trương vận động trai tráng chống đi lính: day thuốc lào
vào mắt cho đau, uống hạt ba đậu giả bệnh thổ tả... Có người chặt ngón tay
để không bóp được cò súng. Những lời phao đồn để người ta sợ: nhiều tàu
thủy Pháp bị tàu ngầm Đức đánh chìm; hàng vạn quân Pháp chết ở chiến
trường, phải bắt lính người Nam thay thế... Thực dân Pháp ra sức dùng
quan lại Nam triều, phỉnh phờ, mua chuộc đi đôi với bắt bớ, được hơn chục
vạn người đi lính, dán nhãn hiệu "quân tình nguyện". Hội Quang Phục
nhằm đám lính này mà vận động bỏ ngũ, trốn lính, giả đau ốm, lười luyện
tập, nhất là nhằm đánh chiếm một số đồn bốt, kể cả kinh thành Huế.
Truy.ện đ.ược dị.ch tại iREAD.vn.
Mật thám Pháp thấy có những dấu hiệu đáng ngờ, liền ra sức lùng sục.
Chúng cho viên thông ngôn tòa sứ Thừa Thiên là Trần Quang Trứ giả làm
lính đi Tây được Hội kín vận động; rồi len lỏi vào Hội. Quang Trứ năng nổ,
đưa vài tin tức làm mồi, khiến anh em Hội lộ điều bí mật.
Tháng 5 năm 1916, mật thám Pháp thấy những người đáng ngờ từ
Quảng Nam, Quảng Ngãi ra Huế. Các nguồn tin cho thấy sẽ có bạo động.
