những trí tuệ hàng đầu của nhân loại. Ở nước Mỹ hiện nay có 1/3
triệu phú và 20% giáo sư các trường đại học hàng đầu thế giới là
người Do Thái.
Những tên tuổi và những con số rất ấn tượng này phần nào đã
nói lên tầm ảnh hưởng của trí tuệ Do Thái đối với văn minh phương
Tây. Song trên thực tế ảnh hưởng thực sự của trí tuệ Do Thái cổ đối
với văn minh phương Tây lại nằm ở một phạm vi sâu rộng hơn rất
nhiều, đặc biệt trong việc văn minh phương Tây tiếp nhận quan
điểm của người Do Thái trong cách kiến giải những vấn đề sâu sắc
của đời sống, đặt nền móng cho việc xây dựng một cơ cấu xã hội ổn
định và hiệu quả. Ngay những văn kiện sáng lập của nước Mỹ, trong
đó có Tuyên ngôn Độc lập, Hiến pháp và Tuyên ngôn Nhân quyền,
đều dựa trên những nguyên tắc đạo đức của Kinh Torah. Hệ thống
pháp luật của các tiểu bang, liên bang và các địa phương ở Mỹ cũng
đều có nguồn gốc từ Kinh Torah.
Văn minh Do Thái không để lại những kiến trúc nổi tiếng như
những kim tự tháp, điện Pantheon hoặc Vạn Lý Trường Thành, nhưng
nó lưu lại mãi mãi một di sản phi vật thể vô giá mà ít có nền văn
minh nào có thể sánh được về tầm ảnh hưởng lâu dài, sâu sắc đối
với văn minh toàn nhân loại.
Với những ảnh hưởng sâu sắc như thế, chúng ta dễ mường tượng
rằng đất nước, con người, và lịch sử Do Thái phải vô cùng ấn tượng
và kỳ vĩ. Thực tế lại hoàn toàn trái ngược. Theo thời gian, người Do
Thái là những kẻ đến muộn trên sân khấu lịch sử. Mảnh đất
Canaan
cổ nhỏ bé là nơi định cư cuối cùng của người Do Thái khi
quốc gia Israel được Liêp Hợp Quốc chấp nhận thành lập vào năm
1948 với diện tích ước chừng 15.000 km
2
. Còn lịch sử của dân tộc Do
Thái, nhìn từ bên ngoài, có thể nói là rất khiêm nhường, cũng giống
như lịch sử của muôn vàn những dân tộc nhược tiểu khác.
