Vậy thì chìa khóa của những thành tựu của người Do Thái nằm ở
đâu nếu không phải là nằm ở nơi những cổ vật quí giá hay ở kích
thước địa lý của đất nước và lịch sử. Lần theo câu hỏi này chúng ta
phát hiện ra rằng cái đã nâng người Do Thái từ tăm tối lên tới vĩ
đại chính là sự khao khát của họ trong việc truy cầu những ý nghĩa
lớn lao của cuộc sống. Trong các chương sau chúng ta sẽ cùng nhau
ôn lại lịch sử lập quốc và sự hình thành của Do Thái giáo để tìm xem
những ý nghĩa đó là gì.
Khác với các tôn giáo khác, điểm đặc biệt trong lịch sử hình thành
Do Thái giáo là tôn giáo này gắn liền với lịch sử lập quốc đầy
chông gai của dân tộc Do Thái. Không những vậy, đó còn là một lịch sử
lập quốc chịu nhiều cay đắng. Năm lần bảy lượt bị nô lệ, quốc gia
bị diệt vong, dân chúng bị xua đuổi lang thang kiếm sống khắp
thế giới, vậy mà người dân Do Thái vẫn giữ được bản sắc dân tộc và
bảo tồn được tôn giáo của mình cho đến tận ngày nay. Trong khi đó,
những nền văn minh cổ đại láng giềng xung quanh Israel như nền
văn minh Ai Cập cổ đại, dân tộc đã xây dựng nên những kim tự tháp vĩ
đại; Người Hy Lạp khởi đầu cho nền văn minh dân chủ, đã sản sinh
cho thế giới những Plato
danh tiếng; Người La Mã với
thời kỳ cổ đại hoàng kim, tất cả nay đã không còn. Những quốc gia
văn minh cổ đại đó trong quá khứ đã từng xâm lăng giày xéo lên mảnh
đất thiêng liêng của người Do Thái, cho đến nay tất cả chỉ còn lại là
những dấu tích đổ nát và mãi mãi chỉ còn trong ký ức. Riêng dân tộc
Do Thái, trải qua biết bao nhiêu chìm nổi, vẫn còn cho đến ngày
nay, hiên ngang và kiêu hãnh.
Hãy đọc những câu thơ trong một bài thánh vịnh của vua David
cách đây ba ngàn năm:
Thiên Chúa là mục tử tôi, tôi không mong muốn gì hơn,
Thiên Chúa đặt tôi nằm nghỉ trên đồng cỏ xanh
