đấy. Lập pháp rất tinh nên phải chấp nhận. Nếu tham khảo thêm các sách thì
sẽ biết được chỗ mầu diệu vậy. Vì bệnh cơ rất uẩn áo, muốn tìm đến tận căn
nguyên để biết rõ nguồn xuất phát của bệnh là ở khí, ở lạc, ở kinh hay ở tạng
phủ hầu có chỗ hạ thủ là cả một vấn đề mà đã động viên toàn bộ năng lực
tuệ giác cũng vẫn hãy còn khó khăn. Huống hồ, biết tướng bệnh không bằng
biết tận nguyên nhân, biết rõ toàn bộ bệnh căn hơn là vội chữa bệnh. Do đó
giá trị của tứ chẩn nếu được luyện tập thật hoàn bị nó sẽ giúp đỡ cho ta một
cách sáng suốt, thay thế cho cái học từng phần. Điều này học giả cần phải để
ý!
Lại nữa, trong công tác khám phá bệnh tật, tuy đã thông qua tứ chẩn
nhưng còn một điều hầu như tất cả thầy thuốc không mấy lưu tâm là phần
thọ bẩm chất ghiền của cha mẹ. Thí dụ: Một người đàn ông hay một đôi vợ
chồng mới kết hợp, tánh nết còn chất phác, chưa tiêm nhiễm chất ghiền nào.
Rồi từ đó dòng đời cùng diễn biến, tánh tình tuần tự biến thay, các chất
ghiền cũng tuần tự tiêm nhiễm, con cái cũng theo đó tuần tự sản xuất để mỗi
đứa con khi đến trưởng thành không thể không là bóng dáng cả một quãng
đời cha mẹ truyền cho. Thí dụ: Ghiền café, thuốc lá, lấy ngày làm đêm thì
dù cho đứa con ra đời chưa có dịp để tiếp rước café, thuốc lá nhưng trên
nhịp mạch vẫn có khác, và cũng thích lấy ngày làm đêm, lấy đêm làm ngày.
Do đó khi có bệnh triệu chứng cũng biến hóa đa đoan, thầy thuốc không thể
không ngược dòng nghiên cứu. Đây là điều kiện gần như nền tảng chủ động
mọi bệnh tật ngày nay, bắt buộc một vị lương y không thể không biết. Đó là
chưa kể đến nếp sống thị thành thời đại khoa học kỹ thuật vật chất tiến bộ,
cách sử dụng đèn điện tử, tivi cũng không thể không quan hệ đến bệnh tật.
Con người với thiên nhiên mắc cùng chung một quy luật, lẽ cố nhiên tất
cả mọi biến hóa trong con người đều có lý do của nó. Nên học mạch ngoài
việc biết nó vốn như vậy còn cần phải biết tại sao nó ra như vậy. Cho nên
càng muốn đi sâu vào mạch học, học giả càng cần phải thông qua toàn bộ
hệ thống đồ biểu sau đây:
Đồ biểu hiện tượng hai khí âm dương vận chuyển trong cơ thể ứng ra
mạch:
