Cho nên 6 bộ mạch cổ tay đối với thiết chẩn là một bảng radar tổng thể,
nhìn vào đấy ta có thể thấy được tất cả chênh lệch thăng trầm của toàn thân,
và cũng nhìn vào đó theo dõi trị liệu để thâu hoạch toàn thắng. Chớ không
thể chi li, rời rạc theo kiểu viên đạn thần, hay theo kiểu đánh giặc ô hợp,
thiếu khít khao như ta đã thấy trong khắp y khoa ngày nay. Và tiếp theo đây
là những câu chuyện gương mẫu cụ thể do hội tứ chẩn, hầu học giả nương
vào đó mà được nhập thần.
Có một hiệu trưởng trường tư nọ tình cờ đến xin chúng tôi khám bệnh. Vì
có quen mặt nên chúng tôi hỏi: Bệnh chi mà muốn khám? Đáp: Tôi không
chơi bời, nhưng tại sao ở âm đầu xảy ra vết lở, xức đủ thứ thuốc mà không
lành, nên xin nhờ khám. Nhìn suốt từ đầu tới chân thấy người nước da vạm
vỡ, hồng hào, lại mặc đồ ngắn, trực giác chúng tôi nghi là nước tiểu đường,
bèn nói thẳng với bệnh nhân là bị bệnh nước tiểu đường rồi đấy. Người bệnh
trố mắt và bảo chúng tôi đùa. Tôi bèn đưa cho một ống nghiệm để lấy nước
tiểu thử. Với phản ứng Liqueur de Féling, liền ngả ra màu gụ. Thế nghĩa là
đường trong nước tiểu khá nhiều. Thấy thế người bệnh càng trố mắt, tôi bảo
nằm lên để chẩn mạch, thấy 6 bộ đều đại, động, hơi sác và nhất là tả Quan tả
Xích kèm theo huyền thiệt. Tôi nói: “Tôi hỏi phải nói cho thật, nếu đúng thì
tôi trị, nếu không đúng thì thôi”. Người bệnh đồng ý. Tôi nói: Ông nhớ kỹ
có phải đã trải qua một thời gian thèm khát dục tình với một người đàn bà
nào đó kéo dài thời gian dằng dai mà không được phải không? Đáp: Phải.
Tôi kết luận: Thế là bệnh này do tình dục kích thích trường kỳ không giải
quyết được mà sanh ra bệnh nước tiểu đường. Vết lở ấy chính là do vết lở
của nước tiểu đường vậy. Bệnh nhân hỏi: Bây giờ làm sao? Tôi đáp: Hãy dứt
bỏ ý nghĩ đó đi, tôi cho thuốc là khỏi. Quả nhiên đúng như thế.
Một nam bệnh nhân tuổi kém 40, người mình dây không mập, đến xin
chữa bệnh trĩ. Nhìn sắc mặt người lúc nào cũng đỏ gai tựa như người uống
bia. Tôi hỏi: Ông ở đâu, làm nghề chi? Đáp: Ở Vũng Tàu, làm trưởng Ty
tiểu học Vũng Tàu. Tôi bèn bảo cởi áo ra xem, thấy da lồng ngực đỏ gai,
lang beng mọc khắp người. Tôi bảo: Ông có thường uống bia với tôm khô
củ kiệu không? Đáp: Có. Hỏi: Ty tiểu học Vũng Tàu có giáo chức nam
