mấy năm liền hoang vắng, hầu như không một bóng người. Giặc Pháp vừa
cấm ngăn không cho dân trong vùng đi lại làm ăn, vừa dùng bom đạn cày
xới, xua hết dân đi nơi khác. Chúng cố tạo ra ở đây một “ranh giới chết”
giữa vùng chúng tạm kiểm soát với vùng tự do của ta nhằm ngăn chặn quân
chủ lực ta thâm nhập đồng bằng. Âm mưu thâm độc ấy đã biến hàng vạn
héc ta ruộng màu mỡ thành đồng hoang lạnh ngắt.
Nhưng chỉ sau ngày ngừng bắn mấy hôm, “vành đai trắng” đã mất hẳn
cái không khí vắng lạnh ghê người. Trong các thôn xóm, còn người nào ở
lại bám đất đều đổ ra đồng khai hoang phục hóa. Dọc đường số 2, số 3 từ
Tuyên Quang, Thái Nguyên đổ về xuôi, từng đoàn người gồng gánh kĩu kịt,
lũ lượt hồi cư sau những tháng năm xa quê. Chiều đến, trên những cách
đồng rậm rì đùn lên từng cột khói trắng - khói đốt cỏ làm tro bón ruộng. Cờ
đỏ sao vàng phấp phới bay trên nóc những nếp nhà tranh vừa dựng lấy chỗ
ở tạm. Đây đó đã thấy cất lên tiếng hát rộn ràng, trong trẻo của các cô gái,
các cháu nhỏ, hòa lẫn tiếng cuốc đất phát cỏ nhộn nhịp ngoài đồng.
Chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, đã đưa cách
mạng nước ta sang giai đoạn mới.
Miền Bắc giải phóng đang bước vào thời kỳ hòa bình khôi phục và phát
triển kinh tế, văn hóa, giáo dục.
Từ nhận thức chức năng của quân đội là chiến đấu, công tác và sản xuất,
Đảng ủy và Bộ tư lệnh sư đoàn họp xác định ngoài nhiệm vụ xây dựng huấn
luyện quân sự, các lực lượng của sư đoàn còn có trách nhiệm cùng nhân dân
tham gia khôi phục kinh tế ở những nơi khó khăn, cần có lực lượng lao
động tập trung trẻ khỏe. Tại nơi đóng quân, các chiến sĩ sư đoàn cùng đồng
bào gỡ mìn, dọn dây thép gai trên “vành đai trắng”, quanh các đồn bốt địch,
khai hoang, phục hóa mở rộng diện tích, tát nước chống hạn, đào mương
dẫn nước, cải tạo đồng ruộng. Các chiến sĩ của sư đoàn góp sức tham gia
khôi phục tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng, công trình thủy nông Bắc
Hưng Hải.
