mắt và vẫn cứ cười như vậy, nhưng tiếng cười đã tắt, chỉ còn hình bóng nó
đọng lại trên gương mặt cậu.
– Phu nhân có biết là tôi đã đến đây để được ngắm nhìn cây cối hay
không? Những cái cây kia kìa… (cậu đưa tay chỉ đám cây cảnh) như thế có
buồn cười không ạ? Chẳng có gì đáng nực cười trong chuyện này, đúng
không ạ? - Cậu ta hỏi Lizaveta Prokofievna với vẻ nghiêm nghị và bỗng trở
nên tư lự nhưng chỉ một lát sau đã nghển cổ đưa mắt nhìn hết người nọ đến
người kia với vẻ tò mò như đang muốn tìm ai không biết. Cậu ta tìm
Evgeni Pavlovits, mà chàng thì vẫn đứng ở chỗ cũ cách đó một quãng, phía
bên phải, nhưng cậu ta đã quên mất nên cứ phải đưa mắt tìm quanh. - Ồ,
hóa ra ông vẫn chưa ra về! - Cuối cùng cậu ta đã tìm thấy chàng. - Ban nãy
ông cứ cười mãi về cái chuyện tôi cứ nhắm mắt nhắm mũi mà nói ra ngoài
cửa sổ đến mười lăm phút… Ông biết cho là tôi hãy còn là một đứa dưới
mười tám tuổi mà đã phải nằm một chỗ hết ngày này sang ngày khác, đã
nhìn ra cửa sổ hết ngày này sang ngày khác, đã ngẫm nghĩ hết ngày này
sang ngày khác… về tất cả mọi người… cứ nghĩ là… Một con người đã
chết thì không còn có tuổi nữa đâu ông ạ. Tôi cũng mới nghĩ như vậy vào
tuần trước, khi tỉnh giấc trong đêm. Ông có biết là ông sợ điều gì nhất hay
không? Ông sợ sự thành thật của chúng tôi hơn cả, cho dù ông khinh rẻ
chúng tôi! Đêm đó tôi cũng đã trằn trọc mãi với ý nghĩ này… Thưa phu
nhân Lizaveta Prokofievna, phu nhân tưởng rằng ban nãy tôi đã có ý giễu
cợt phu nhân hay sao? Không phải thế, tôi không dám giễu cợt phu nhân
đâu ạ, tôi chỉ muốn ca ngợi phu nhân… Kolia bảo tôi là hoàng thân đã gọi
phu nhân là một đứa trẻ con… có lý lắm… Phải rồi, quả thật tôi… còn
muốn nói thêm…
Cậu ta úp mặt vào hai bàn tay và lẳng lặng đắm mình vào cõi suy tư.
– Vâng đấy: Vừa rồi, lúc phu nhân sửa soạn ra về, tôi chợt nẩy ra ý nghĩ:
đây chính là những người ta sẽ không bao giờ còn gặp lại nữa, không bao
giờ. Cây cối cũng thế thôi, chỉ còn mỗi bức tường gạch đỏ nhà Meierov…
đối diện với cửa sổ nhà ta… nào, tôi tự nhủ, mi hãy nói hết chuyện này với
họ đi… hãy thử nói xem! Ô, người đẹp kia kìa… mà mi thì đã chết, mi hãy
