Thế nhưng nỗi băn khoăn của hoàng thân cứ lớn dần từng phút một.
Chàng thơ thẩn trong công viên, nhìn ơ thờ chung quanh mình, chàng dừng
bước lại trong nỗi ngạc nhiên lúc bước đến khu đất trống trước nhà ga và
nhìn những hàng ghế trống cùng mấy bục gỗ của ban nhạc. Cái chốn này đã
gây ấn tượng mạnh mẽ nơi chàng và không hiểu sao đã khiến chàng thấy nó
vô cùng xấu xí. Chàng quay lưng đi và cứ dõi theo lối mòn mà hôm trước
đây chàng đã tản bộ với mẹ con Epantsina ra ga, cho đến chiếc ghế đá xanh
đánh dấu chốn hẹn hò, chàng ngồi xuống đó rồi chợt cười ngất, cái cười đó
liền khiến chàng bực bội không biết để đâu cho hết. Nỗi thống khổ đeo
đuổi chàng không rời, chàng muốn bỏ đi đến một chốn khác… bất luận là
chốn nào. Nhưng chàng cũng chẳng biết đi đâu được nữa. Một con chim
hót lảnh lót trên đầu chàng, chàng đưa mắt tìm kiếm con chim trong vòm
lá, chim thoạt rời cây tung cánh bay đi, ngay lúc đó chàng chợt nhớ lại “con
muỗi dưới ánh nắng” mà Ippolit đã viết, và thể nào ‘‘con muỗi ấy (nó biết)
chỗ của nó và dự phần vào bản hợp xướng của thiên nhiên, trong khi chỉ có
một mình hắn là bị bơ vơ, ở ngoài cuộc”. Câu đó lúc thằng bé đọc lên đã
làm chàng sững sờ, giờ đây chàng lại nhớ đến một kỷ niệm xa vời, đã ngủ
yên, chợt sống lại đậm nét trong tâm trí ngài.
Dạo đó chàng còn ở Thụy Sĩ, vào năm đầu tiên, hay nói đúng hơn, vào
tháng đầu tiên trong chuỗi ngày chữa trị của chàng. Dạo đó, chàng vẫn còn
như một gã khờ, nói năng ngọng nghịu, trúc trắc và lắm lúc không hiểu
được người ta muốn hỏi chàng gì nữa. Một lần kia, vào một ngày nắng đẹp,
chàng leo lên núi và đi bộ rõ lâu, chàng bị giày vò bởi một tư tưởng mơ hồ
nào đó mà chàng không sao định hình rõ được trong trí. Bầu trời trong sáng
ở trước mặt chàng, dưới chân chàng là hồ, vòng chung quanh chàng là chân
trời vô hạn, mênh mông sáng rực rỡ kéo dài tưởng chừng vô tận. Chàng
nhìn cảnh trí ấy giờ lâu mà thấy lòng quặn thắt vì đau đớn. Nỗi đau đớn đối
với một kẻ hoàn toàn xa lạ với toàn bộ thứ đó. Lúc này, chàng nhớ lại khi
đó chàng đã dang tay ra miền đại dương ánh sáng và xanh thăm thẳm ấy mà
chan hòa nước mắt. Tiệc vui này là gì, tiệc vui muôn đời bất tận này là chi
mà ngay từ khi còn bé chàng đã bị quyến rũ, nhưng chẳng bao giờ tham dự
