Chương thứ mười
1.
Tôi tỉnh dậy lúc mười giờ rưỡi và hồi lâu không tin vào mắt mình: mẹ
tôi đang ngồi trên đi-văng hôm qua tôi nằm, cạnh mẹ tôi là bà láng giềng
bất hạnh, mẹ của cô gái tự vẫn. Hai bà nắm tay nhau, thì thầm trò chuyện,
có lẽ để khỏi đánh thức tôi, và cả hai đều khóc. Tôi ngồi dậy và ôm hôn mẹ
tôi. Bà rạng rỡ lên, hôn tôi và dùng tay phải làm đấu thánh ba lần. Chúng
tôi chưa kịp nói gì, thì cửa mở ra, Versilov và Vasin bước vào. Mẹ tôi liền
dứng dậy, đưa bà láng giềng đi. Vasin bắt tay tôi, còn Versilov chẳng nói
một lời, thả người xuống đi-văng. Versilov và mẹ tôi hẳn đã ở đây một thời
gian, vẻ mặt ông cau có.
- Tôi tiếc nhất là, - Versilov nói với Vasin, chắc là tiếp tục câu chuyện
bỏ dở, - tôi không kịp sắp đặt mọi việc trong tối hôm qua, nếu không đã
chẳng xảy ra tai họa đáng sợ này! Vả vẫn còn thời gian: lúc ấy chưa đến
tám giờ tối. Olia vừa bỏ đi khỏi nhà tôi, tôi liền quyết định đi theo cô ấy
đến đây để thuyết phục cô ấy; nhưng cái việc ngoài dự kiến và gấp gáp kia,
kể ra tôi có thể gác nó sang ngày hôm nay, thậm chí sang tuần sau - cái việc
đáng giận ấy đã ngăn cản và làm hỏng tất cả! Thật là tệ hại!
- Cũng chưa chắc đã thuyết phục được cô bé, vụ này không có ngài thì
sự việc cũng đã sôi sục lên rồi. - Vasin nhận xét.
- Không, tôi có thể kịp lắm. Và tôi cũng đã nghĩ nhờ Sofia Andreevna
đi thay tôi. Tiếc rằng ý nghĩ ấy chỉ thoáng qua. Một mình Sofia hoàn toàn
thắng được cô bé, và cô bé đã còn sống rồi. Không, không bao giờ tôi dính
vào “việc từ thiện” nữa… Một lần nhúng vào đã hỏng! Thế mà tôi cứ tưởng
mình chưa bị lạc hậu so với thế hệ, cứ tưởng mình hiểu thanh niên thời nay.
Phải, cánh già chúng tôi đã già một chút trước khi trưởng thành. Phải thấy
