tôi nói dối vì bắt buộc, nên không có lỗi. Trời ơi! - Tôi bỗng thốt lên, đỏ
mặt khổ sở, - tôi, chính tôi đang làm gì lúc này: chẳng phải tôi vừa đem
chuyện kể hết với Versilov đó sao? Nhưng tôi thì sao? Ở đây có sự khác
nhau. Ở đây chỉ có chuyện bức thư, và tôi báo tin với Versilov về bức thư,
bởi vì không có gì khác để nói. Versilov là người am hiểu. Hừm… Nhưng
đến giờ ông vẫn căm ghét người phụ nữ ấy biết bao! Không hiểu tấn kịch gì
đã xảy ra giữa họ hồi trước và vì lí do gì? Tất nhiên là vì tự ái! Versilov
không thể có khả năng có tình cảm nào khác, trừ sự tự ái vô tận!”
Vâng, ý nghĩ cuối cùng ấy đã nảy ra trong đầu tôi hồi ấy, và tôi thậm
chí không để ý đến nó. Những ý nghĩ nào đã lần lượt xuất hiện trong óc tôi,
và tôi thành thật với chính mình: tôi không giả dối, không tự dối mình; và
nếu có gì tôi chưa nghĩ đến lúc đó, thì chỉ là vì tôi còn non dại, chứ không
phải vì tôi quỉ quyệt.
Tôi về nhà trong tâm trạng kích động rất mạnh và không hiểu sao lại
rất vui vẻ, dù rất lờ mờ. Tôi không sợ phân tích và cố tìm mọi cách giải trí.
Tôi tới gặp bà chủ nhà: đúng là hai vợ chồng bà đang giận nhau kịch liệt.
Bà bị lao phổi nặng, có lẽ tính vốn hiền lành, nhưng giống như mọi bệnh
nhân lao phổi, bà hết sức trái tính trái nết. Tôi lập tức bắt đầu giúp họ làm
lành với nhau; tôi sang gặp anh chàng rỗ mặt, một gã ngốc thô lậu đầy tự
ái, nhân viên một nhà băng, tên là Cherviakov. Tôi rất không ưa gã này,
song tôi sống hòa thuận cùng gã, bởi vì tôi vẫn thường xuyên cùng gã chế
nhạo Petr Ippolitovich. Tôi thuyết phục gã đừng bỏ đi thuê chỗ khác, vả lại
chính gã cũng chưa dám chuyển đi thật sự. Câu chuyện kết thúc bằng việc
tôi làm cho bà vợ Petr Ippolitovich hoàn toàn yên tâm, tôi còn sửa lại cẩn
thận chiếc gối dưới đầu bà. “Chưa bao giờ Petr Ippolitovich làm được như
thế này” - bà thích thú nói. Sau đó tôi xuống bếp chuẩn bị cho bà hai miếng
cao mù-tạc. Petr Ippolitovich đáng thương cứ nhìn tôi ghen tị, song tôi
không cho ông động tay vào và tôi được bà vợ ông thưởng cho những giọt
nước mắt tạ ơn. Đột nhiên tôi bỗng thấy chán ngấy tất cả, tôi đoán ra rằng
tôi săn sóc người bệnh hoàn toàn không phải vì lòng tốt, mà là vì một lẽ gì
đó khác hẳn.
