Lời người dịch
T
HOMAS MANN (1875 - 1955) là văn hào Đức nổi tiếng đầu thế kỷ
XX với bút pháp hiện thực sinh động, ẩn giấu nụ cười mỉa mai thâm thúy.
Mùa hè năm 1911 Thomas Mann đến nghỉ mát ít ngày trên hòn đảo
Lido thuộc Venice, và một loạt sự kiện cùng ấn tượng ở đó đã tạo cảm hứng
cho nhà văn sáng tác truyện dài này. Đầu tiên chỉ là một ý tưởng hoàn toàn
ngẫu húng, nhưng rồi câu chuyện tự nó có sức sống riêng, tự nó phát triển
theo Logich của riêng mình để dẫn đến một kết cục tất yếu. Cũng như đa số
các tác phẩm của Thomas Mann, Chết ở Venice không phải là một cốt
truyện hoàn toàn hư cấu: gã lái đò gondola kỳ quái, cậu bé Tadzio và cả gia
đình, chuyến đi không thành vì hành lý bị thất lạc, trận dịch tả, anh nhân
viên văn phòng du lịch thật thà, tay nghệ sĩ hát rong hung ác -tất cả đều có
thật ngoài đời, nhà văn chỉ cần đặt vào trong tác phẩm. Cả nhân vật chính
Aschenbach cũng có hình mẫu thực, trong bài nói chuyện On Myself đọc
trước sinh viên trường đại học Princeton ở Mỹ năm 1940 tác giả đã thú
nhận, ban đầu ông dự định viết khác hẳn. Ông muốn viết về mối tình muộn
màng Goethe (1749 -1832) dành cho cô Ulrike von Levetzow, khai thác đề
tài một vĩ nhân khi về già sa ngã vì tình yêu với một cô gái trẻ. Nhưng rồi
ông chưa dám đụng đến thần tượng Goethe vì sợ mình không đủ sức. Vậy
nên ông đã dựng lên nhân vật chính là một nhà văn hiện đại, một nghệ sĩ
nhạy cảm, tiêu biểu cho đạo đức và đạt đến vinh quang nhờ lao động.
Tướng mạo bề ngoài của Gustav von Aschenbach ông mượn của Gustav
Mahler (1860 -1911), một nhạc sĩ lớn người Áo khi ấy vừa từ chuyến lưu
diễn Mỹ trở về và đang lâm bệnh nặng. Chủ đề chính của ông vẫn là sức
