Vò ngọc màu lục thẫm có vân trắng, cao bảy mươi phân, chu vi chừng
năm mét, trông như một cái bồn tắm.
…
Thầy Lý ở Bắc Kinh nói chiếc vò ngọc này là sau khi Nguyên Thế Tố *
tiến vào Bắc Kinh, mở đại tiệc quân thần thưởng tướng sĩ, sai thợ lựa cả
phiến ngọc thạch rồi tỉ mẩn đẽo khắc làm thành vò uống rượu, có thể chứa
hơn ba mươi lít rượu.
* Nguyên Thế Tố: Hốt Tất Liệt
Vân trắng trên ngọc tạo thành những con sóng hung hãn, cuộn trào chảy
xiết, những con rồng biển nhe nanh giơ vuốt vươn mình trên lớp sóng biển;
cũng có cả các loài động vật biến thể có vảy như lợn, ngựa, tê giác, hệt như
quỷ thần hình thú dưới Long cung trong truyền thuyết.
Toàn bộ phong cách điêu khắc thể hiện rõ khí phách hào phóng, dũng
mãnh của dân tộc du mục.
“Càn Long khi còn tại vị cũng cho gọt giũa lại chiếc vò ngọc này bốn
lần, do cách chế tác và phong cách giũa ngọc đời Nguyên, Thanh khác
nhau, nên có thể phân biệt ra những điểm khác biệt đã từng qua gọt giũa,”
thầy Lý nói. “Các bạn có nhìn ra không?”
Mọi người chăm chú quan sát chiếc vò ngọc, bàn tán sôi nổi.
Noãn Noãn hỏi tôi: “Anh nhìn ra không?”
“Đương nhiên.” Tôi gật đầu, “Vết đẽo của đời Nguyên khá tròn, còn vết
của đời Thanh lại khá nông.”
“Thật á?” Noãn Noãn hơi cúi người, tập trung trí lực chăm chú nhìn vò
ngọc.