- Anh Chí ạ, cả năm chục đồng này phần anh. nNưng nếu anh lấy cả
thì chỉ ba hôm là tan hết. Vậy anh cầm lấy chỗ này uống rượu còn để tôi
bán cho anh mảnh vườn; không có vườn đất thì làm ăn gì?
Chí Phèo “vâng dạ” ra về. Mấy hôm sau, cụ bá bảo lý Cường cho hắn
năm sào vườn ở bãi sông cắm thuế của một người làng hôm nọ. Chí Phèo
bỗng thành ra có nhà. Hồi ấy hắn mới đâu hăm bảy hay hăm tám...
Bây giờ thì hắn đã thành người không tuổi rồi. Ba mươi tám hay ba
mươi chín? Bốn mươi hay ngoài bốn mươi? Cái mặt hắn không trẻ cũng
không già; nó không còn phải là mặt người; nó là mặt của con vật lạ, nhìn
mặt những con vật có bao giờ biết tuổi?
Cái mặt hắn vàng vàng mà lại muốn xạm màu gio; nó vằn dọc vằn
ngang, không thứ tự, biết bao nhiêu là sẹo. Vết những mảnh chai của bao
nhiêu lần ăn vạ kêu làng, bao nhiêu lần, hắn nhớ làm sao nổi? Bao nhiêu
việc ức hiếp, phá phách, đâm chém, mưu hại, người ta giao cho hắn làm!
Những việc ấy chính là cuộc đời của hắn; cuộc đời mà hắn cũng chả biết đã
dài bao nhiêu năm rồi.
Bởi vì ngay đến cái thẻ có biên tuổi hắn cũng không có, trong sổ làng
người ta vẫn khai hắn là dân lưu tán, lâu năm không về làng. Hắn nhớ
mang máng rằng có lần hắn hai mươi tuổi, rồi hắn đi ở tù, rồi hình như hắn
hăm nhăm không biết có đúng không?
Bởi từ đấy thì đối với hắn không còn ngày tháng nữa. Bởi vì từ đấy
hắn bao giờ cũng say. Nhưng cơn say của hắn tràn cơn này qua cơn khác,
thành một cơn dài, mênh mông, hắn ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say,
thức dậy vẫn còn say, đập đầu rạch mặt chửi bới, dọa nạt trong lúc say,
uống rượu trong lúc say, để rồi say nữa, say vô tận.
Chưa bao giờ hắn tỉnh và có lẽ hắn chưa bao giờ tỉnh táo, để nhớ rằng
có hắn ở đời. Có lẽ hắn cũng không biết rằng hắn là con quỷ dữ của làng
