CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 308

Câu trả lời của Frenkel và tôi là ngày nay Israel đang nhanh chóng chuyển
dời từ một nền kinh tế nông nghiệp trồng cam, khai thác kim cương và dệt
vải sang một nền kinh tế công nghệ cao, với hy vọng rằng một ngày nào đó
sẽ cho phép Israel không còn dễ bị uy hiếp trước áp lực chính trị của thế
giới Ả rập, của nạn khủng bố, tẩy chay và những thăng trầm của tiến trình
hòa bình nhưng cũng biến Israel trở nên yếu hơn nếu phải tham gia vào một
xung đột quy ước. Lý do: Thời trước Israel trồng cam, Marốc cũng trồng
cam, và Tây Ban Nha cũng trồng cam, vậy nếy khách hàng ở Nhật hay
Pháp không chấp nhận một chính sách nào đó của Israel thì, để trừng phạt,
họ sẽ mua cam của nước khác. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một trong
những công ty của Israel, công ty Galileo Technology, Ltd., chẳng hạn, phát
minh ra thiết bị vi tính Ethernet sử dụng cho các mạng điện toán liên lạc
nội bộ? Bạn không thể mua chúng ở Ma rốc được. Điều gì sẽ xảy ra nếy
các công ty Israel thống lĩnh thị trường công nghiệp cao, như các công cụ
mã hóa để bảo mật trên Internet, hiện đang được áp dụng cho các cơ sở
công nghệ và quân đội Israel? Bạn không thể mua chúng ở Tây Ban Nha
được. Kết quả là mọi người sẽ đến cầu cạnh Israel, dù tiến trình hòa bình có
thăng trầm đến đâu. Mọi công ty lớn của Hoa Kỳ đều đã mở chi nhánh ở
Israel hoặc mua lại một phần các công ty trong nội địa Israel hoặc mua lại
một phần các công ty trong nội địa Israel - Intel lúc đó vừa tung vào 1,5 tỷ
đô-la đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất chíp vi tính. Nhật Bản vốn dĩ lảng
tránh Israel do sợ bị thế giới Ảrập trả đũa nay trở thành nguồn cấp vốn
đứng thứ hai sau Hoa Kỳ ở nước này. Nhật Bản vốn không thông thạo về
kỹ thuật thiết kế phần mềm, nay đang bỏ vốn đầu tư vào các công ty phần
mềm của Israel. Tôi thấy điều đó thật thú vị khi nhớ lại thời còn là phóng
viên thường trú cho tờ The New York Times ở Jerusalem giữa những năm
80, loại xe Nhật được bán thời đó, chỉ là loại Daihatsu hay Subaru chất
lượng thấp và rẻ tiền. Lúc đó Nhật Bản chỉ bán xe hơi sang trọng cho dân Ả
rập. Thời đó hết rồi. Giờ đây bạn có thể mua bất cứ loại Lexus nào nếu
muốn, ở Israel, vì theo lý thuyết kinh tế, Israel ngày nay đã trở thành quốc
gia sản xuất năng lượng mạnh hơn cả Ảrập Xê út. Bằng cách xuất khẩu
phần mềm, chíp vi tính và các sáng tạo công nghệ cao Israel đang xuất