CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 428

giới. AnnaLee Saxenian, chuyên gia về đô thị của Đại học California ở
Berkeley cho biết nghiên cứu của Viện Chính sách California năm 1996 tìm
ra rằng: Di dân Trung Quốc và Ấn Độ trực tiếp điều hành 1.786 công ty kỹ
thuật cao của Silicon, doanh thu tổng cộng 12,6 tỷ đô-la và 46.000 nhân
viên. Donald Rice, cựu lãnh đạo công ty Teledyne, đã thành lập một hãng
công nghệ sinh học, hãng UroGenesys vào năm 1997 để nghiên cứu các
phương pháp chữa các bệnh tuyến tiền liệt. Ông ta đặt công ty mới của
mình ở Santa Monika, California. Một hôm ông miêu tả cho tôi về đội ngũ
nhân viên của ông: "Chúng tôi có 19 nhân viên. Ba trong số đó sinh ra ở
Việt Nam, hai nhà khoa học và một nhân viên hành chính; hai người sinh ở
Canada, cả hai là nhà khoa học; một người sinh ra ở Nhật, nghiên cứu; một
khoa học gia sinh ở Peru; một khoa học gia sinh ở Malaysia; một khoa học
gia sinh ở Trung Quốc; một khoa học gia sinh ở Iran; một sinh ở Ấn Độ.
CÒn lại là người sinh ở Mỹ. Tôi không thể tìm một đất nước nào khác trên
thế giới mà có thể có một đội ngũ như vậy." Đúng thế. Có ai đó đã cố gắng
để vào quốc tịch Nhật Bản bao giờ chưa? Hay là quốc tịch Thụy Sĩ? Để trở
thành người Nhật bạn hầu như phải là người sinh ra ở Nhật. Để trở thành
người Thụy Sĩ bạn hầu như phải là người sinh ra ở Thụy Sĩ. Để trở thành
người Mỹ bạn chỉ cần muốn thành người Mỹ. Nhưng khi quốc tịch chỉ là
vấn đề pháp luật, không liên quan gì đến sắc tộc, chủng tộc hay quốc gia,
thì sẽ dễ dàng hơn cho một đất nước thu phục tài năng. Một người bạn tôi
trong Thung lũng Silicon hay nói: "Tôi không sợ người Nhật hay người
châu Á nào khác. Người gốc Á của chúng tôi lúc nào cũng sẽ thành công
hơn người Á ở châu Á."
Càng thu hút nhiều công nhân lành nghề sang nước bạn thì đất nước càng
có cơ thành công. Nói về nước Mỹ, tôi mong muốn không chỉ thu hút
những người giàu có và có trí tuệ. Tôi sẽ không bao giờ từ chối một thuyền
nhân Haiti. Những người thông minh đến mức có thể dùng các thùng sữa
để làm thành chiếc bè và vượt biển sang đến bờ của nước Mỹ sẽ đều là
những người tôi muốn tiếp nhận. T.J. Rodgers, Tổng giám đốc điều hành
công ty Cypress Semiconductor, khi phàn nàn về những hạn chế do Quốc
hội Mỹ áp đặt đối với chế độ visa cho các kỹ sư nước ngoài vào làm việc,