CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 432

như Thomas Penfield Jackson, dũng cảm phân xử và kết án các tập đoàn
độc quyền. Điều trớ trêu là tháng 11 năm 1999, khi Jack phán quyết rằng
Microsoft có hành vi độc quyền và gây hại đối với người tiêu dùng ở Mỹ,
trùng vào tuần lễ kỷ niệm 10 năm Bức tường Berlin sụp đổ. Những người
đạp đổ bức tường đó đã nóng lòng mong đợi những gì bên kia bức tường?
Chắc chắn là họ mong những thứ mà Bill Gates bán - Windows, Disney
World, McDonald s và một cuộc sống tốt đẹp. Nếu có một điều những xã
hội hậu công sản nhận ra trong vòng 10 năm qua, thì đó chính là việc pháp
chế đóng vai trò nền móng của sự thịnh vượng của nước Mỹ. Như nước
Nga đã nhanh chóng nhận thấy nếu không có nhà nước pháp quyền thì sẽ
không có thịnh vượng. Chính hệ thống quản lý bằng luật pháp của Hoa Kỳ,
trong đó không một cá nhân hay công ty nào đứng trên luật pháp, là cốt lõi
của phong cách Mỹ. Cũng như những người khác, tôi rất buồn khi nghe tin
có người Trung Quốc bị tố cáo đã đánh cắp các bí mật hạt nhân của Mỹ hồi
năm 1999. Không thể dung tha được điều đó. Nhưng tôi cũng cảm thấy nếu
quả thực họ đã làm điều đó thì cũng vô ích. Vì bí mật lớn nhất của chúng
tôi - nguồn sức mạnh của người Mỹ - là điều mà không ai có thể đánh cắp.
Đó là lối sống Mỹ. Nhưng nếu họ bắt đầu bắt chước lối sống đó, thì tôi sẽ
bắt đầu lo lắng. Nếu họ chỉ đánh cắp các bí mật quân sự thì họ phải hiểu
rằng, ngay sau khi bị mất cắp, thì hệ thống của chúng ta sẽ cho ra đời một
phát kiến tốt hơn.
Kiến trúc sư của chúng ta sẽ thiết kế một đất nước có lòng bao dung với
những người có lối sống khác thường, ví dụ những anh chàng để tóc kiểu
đuôi ngựa, hay những cô nàng gắn vòng lên cánh mũi, chính họ cũng có thể
là những người giỏi toán và giỏi thiết kế phần mềm vi tính. Hoa Kỳ là đất
nước mà phút trước có người đứng lên bỏ cuộc: "Điều đó không thể làm
được, "thì sẽ có ngay một người khác bước vào tuyên bố: "Tôi vừa thực
hiện thành công điều đó." Avram Miller, Phó chủ tịch của hãng Intel, nói:
"Người Nhật không hiểu được điều đó, vì họ chú trọng sự đồng bộ. Nếu
phải sản xuất hàng tỷ mặt hàng giống hệt nhau, thì người Nhật là chuyên
gia hàng đầu trên thế giới, và chúng tôi vì thế cứ nghĩ họ là thần đồng.
Nhưng ngày nay, thế giới không muốn có nhiều mặt hàng giống hệt nhau,