Chương 1
Vị trí định đoạt số mệnh
Ấn tượng của hầu hết mọi người về bảng tuần hoàn là một bảng biểu được
treo trên tường của lớp hóa thời trung học, một tập hợp bất đối xứng của các
cột và hàng lấp ló qua vai thầy cô giáo. Biểu đồ thường rất lớn, ít nhất cũng
cỡ 1,2 × 1,8 m – kích thước tuy đáng sợ nhưng lại xứng đáng với tầm quan
trọng của nó trong hóa học. Nó được giới thiệu tại lớp học vào đầu tháng
chín và vẫn được nhắc tới cho đến cuối tháng năm; và không như vở ghi bài
hay sách giáo khoa, bạn được khuyến khích đem tài liệu khoa học này vào
phòng thi. Đương nhiên, phần nào của sự ức chế mà các bạn cảm thấy khi
nhớ về bảng tuần hoàn đến từ sự thật rằng dù được sử dụng tùy ý như một
bộ phao thi khổng lồ hoàn toàn hợp lệ, nhưng thật ra nó không giúp ích được
gì mấy.
Một mặt, bảng tuần hoàn dường như được tổ chức dựa trên cách bố trí kiểu
Đức: sắp xếp và tinh chỉnh để đạt được tiện ích khoa học lớn nhất. Mặt khác,
khó mà không rối bời khi nó là mớ bòng bong của những con số dài ngoằng,
từ viết tắt và những dòng như ([Xe]6s
2
4f
1
5d
1
), giống hệt thông báo máy tính
bị lỗi trong mắt mọi người. Và dù bảng tuần hoàn hiển nhiên có liên quan
đến các ngành khoa học khác như sinh học và vật lý, nhưng sự liên quan này
lại không thực sự rõ ràng. Có lẽ nhiều sinh viên sẽ thấy ức chế tột độ khi
thấy những người hiểu được bảng tuần hoàn và cơ chế hoạt động của nó có
thể khai thác được vô số chân lý mà vẫn tỏ ra thờ ơ như vậy. Cũng giống sự
khó chịu của người mù màu khi người có thị lực bình thường nhìn được
những số bảy và số chín lẩn khuất giữa các chấm nhiều màu – những thông
tin quan trọng mà không bao giờ tự hiển thị rõ ràng. Mọi người nhớ đến
bảng tuần hoàn với cảm xúc yêu ghét lẫn lộn cùng cảm giác bất lực.