lúc ông thành lập và chỉ huy quân đội thì ông cũng giữ vai trò của một nhà
hoạt động chính trị. Ít có vị tướng lĩnh nào phải đương đầu với những nhiệm
vụ chồng chéo, nhằng nhịt với nhau như thế.
Rõ ràng các kẻ thù của ông có thể là mạnh hơn ông, cơ sở vật chất và
phương tiện kỹ thuật hơn hẳn ông. Còn ông thì chiến đấu từ năm 1946 đến
năm 1949, trong tay không có đến một chiếc xe tải, và khi nhận được của
Trung Quốc vài chiếc xe thì cũng không đủ đường cái để xe lăn bánh. Ông
đã cố gắng tự xoay xở theo sức mình. Ông phải truyền cho quân đội một
tinh thần khác thường để bù lại các mặt yếu kém về kỹ thuật. Người ta thấy
những người lính chân đồng dạ sắt, chiến đấu dũng cảm thường chấp nhận
nhiều tổn thất hơn người khác. Đó là những hành động cần thiết để Võ
Nguyên Giáp phát huy được sức mạnh của mình trong khi phải đối phó với
sức mạnh của kẻ địch. Những tổn thất mà đội quân của Võ Nguyên Giáp
phải chịu rút cuộc cũng không lớn hơn những những tổn thất đã được phát
hiện trong các biên niên sử chiến tranh nói chung và chắc chắn là không cao
hơn những tổn thất trong các cuộc chiến tranh ở châu Âu hay theo chuẩn của
Mỹ.
Trong một số trường hợp, Võ Nguyên Giáp cũng đóng vai trò là một
nhà ngoại giao. Cuối năm 1951, ông sang Bắc Kinh (Trung Quốc) dự lễ kỷ
niệm lần thứ 7
quốc khánh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Chủ tịch
Lưu Thiếu Kỳ đã nói về “tình hữu nghị không lay chuyển nổi” giữa hai nước
và tin chắc vào thắng lợi của cuộc kháng chiến Việt Nam chống Pháp. Võ
Nguyên Giáp tuyên bố (có lẽ chỉ là theo lối ngoại giao) Việt Nam đi theo hệ
thống quân sự của Trung Quốc hơn là Liên Xô. Ông nói rằng Việt Nam học
hỏi được nhiều điều từ Trung Quốc, trong đó có hệ thống lý luận quân sự
của Trung Quốc cũng như chiến lược và chiến thuật bổ ích với một thuộc địa
muốn tự giải phóng. Trong khi đó, Việt Nam học tập được ở Liên Xô tinh
thần quốc tế vô sản và sự trung thành không lay chuyển với lợi ích của nhân
dân.
