Chính phủ Việt Nam cho chuyện “nhận công” như thế là khôi hài. Võ
Nguyên Giáp tuyên bố: “Yếu tố quan trọng nhất và có ý nghĩa quyết định
nhất là quyết tâm không lay chuyển và tinh thần chiến đấu rất cao của nhân
dân và quân đội nhân dân Việt Nam”.
Trận Điện Biên Phủ đã làm quân đội hao tổn sức lực và làm cạn gần hết
nguồn lực của Võ Nguyên Giáp. Thắng lợi không đến với bên nào mạnh hơn
mà với bên nào che giấu được kỹ hơn khó khăn với phía bên kia. Trong các
tuyên bố công khai, Võ Nguyên Giáp khẳng định rằng thế nào ông cũng
thắng. Nước Pháp kêu la khắp nơi. Chỉ có 4% lực lượng Pháp đã bị tiêu diệt
ở Điện Biên Phủ. Nhưng xét về mặt tâm lý, thế là hết. Tám năm chiến tranh
đã làm nước Pháp tốn hàng tỷ đô la và theo Bernard Fall, làm 172.000 người
chết, bị thương hoặc mất tích. Việt Nam cũng tổn thất nặng nề.
Sáng ngày 8/5, đúng lúc người Pháp chuẩn bị kỷ niệm lần thứ chín kết
thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai, tin về thảm họa Điện Biên Phủ được
đăng tải trên tất cả các báo ở Paris. Cả nước Pháp bàng hoàng. Tại Paris dân
chúng tập trung thành đám đông tấn công đoàn xe chính phủ đi dự lễ kỷ
niệm và ném đá vào ôtô. Khắp nơi trong nước hàng nghìn cuộc mít tinh đòi
hòa bình. Chính phủ Laniel-Bidault trước đây không lâu lên tiếng đòi tiếp
tục chống Việt Minh đến cùng và từng nói đến “quốc tế hóa chiến tranh
Đông Dương” nay không một ai ủng hộ. Tại Quốc hội, các nghị sĩ la hét dữ
dội từ chối bỏ phiếu tín nhiệm đến nỗi mấy ngày sau Laniel phải từ chức. Sẽ
có một chính phủ mới đại diện cho nước Pháp tại Hội nghị Geneva. Chiến
thắng Điện Biên Phủ đúng là điều Hồ Chí Minh cần có tại Geneva. Từ nay
Chính phủ Việt Nam đã kiểm soát hoàn toàn Bắc Việt Nam và thực tế là
chiếm phần lớn lãnh thổ còn lại. Tình hình chắc chắn là sẽ được các nước
lớn lúc này tụ tập ở Thụy Sĩ thừa nhận. Với sự giúp sức của họ, Hồ Chí
Minh sẽ có thời gian phục hồi miền Bắc sau chiến tranh. Võ Nguyên Giáp sẽ
có cơ hội xây dựng lại quân đội.
Thủ tướng mới của Chính phủ Pháp là Pierre Mendès-France - người
của Đảng Xã hội cấp tiến. Ông ta tin rằng Chính phủ Laniel đã chậm chân ở
