binh dự bị cũng đang được xây dựng, còn quân đoàn đổ bộ đường không 3
sẽ chuyển thành sư đoàn bộ binh 87.
Nhận xong mọi chỉ thị, chúng tôi bắt tay lập kế hoạch rút lui và chuẩn bị
cho bộ đội một cuộc chuyển quân mới. tôi giao cho các đồng chí phó
trưởng phòng của mình lập biểu đồ điều động bộ đội theo suốt tuyến chiều
sâu, còn tôi bắt tay chuẩn bị thảo lệnh hướng dẫn về việc rút lui của phương
diện quân. Mười hai giờ đêm, tôi đánh máy dự thảo văn kiện rồi trình lên
tham mưu trưởng; một giờ sáng, lệnh hướng dẫn được ký và chuyển ngay
tới các tập đoàn quân bằng điện báo. Đến sáng, một nhóm sĩ quan trong bộ
máy phương diện quân đáp máy bay về các đơn vị. Trước đó, Bô-đin mời
anh em tới gặp đồng chí, ra chỉ thị cụ thể và đặc biệt yêu cầu các sĩ quan
chú ý giữ bí mật việc chỉ đạo tác chiến.
Chúng tôi cũng chú ý theo dõi những sự kiện cả ở dải Phương diện quân
Nam thuộc hướng chúng tôi. Trưa ngày 16 tháng Mười, một tin đầy lo âu từ
đó bay tới: tập đoàn quân xe tăng của Clai-xtơ đã vượt sông Mi-út và đang
tiến mạnh về Rô-xtốp. Nguyên soái Ti-mô-sen-cô yêu cầu tướng Tsê-rê-vi-
tsen-cô, tư lệnh Phương diện quân Nam, áp dụng mọi biện pháp để kìm bọn
Hít-le, và cho biết sẽ chuyển tới cho đồng chí một lữ đoàn xe tăng của
Phương diện quân Tây – Nam.
– Sắp đến giờ bộ tham mưu chúng tôi rời sang khu vực mới. Hội đồng
quân sự và một bộ phận bộ máy chỉ đạo tác chiến của phương diện quân
thoạt đầu sẽ chuyển đến Tsu-gu-ép, còn những bộ phận khác sẽ đến ngày
Va-lui-ki.
Tôi phải đến Tsu-gu-ép trước đoàn quân chính một chút, để nhận trách
nhiệm chỉ đạo tác chiến và đón bộ tư lệnh phương diện quân. Sáng sớm
ngày 18 tháng Mười, tôi vội vã ra xe riêng, trong xe đã có Xa-ra-cu-txa và
Đô-rô-khốp là những sĩ quan cùng phòng chờ sẵn.
Qua đường phố Khác-cốp, tôi lặng người nhìn những tòa nhà đẹp đẽ,
những xí nghiệp công nghiệp nổi tiếng toàn thế giới chìm trong vắng lặng
dường như không còn sự sống. Ống khói ngừng nhả khói, sau cánh cổng
nhà máy là sự im lặng như tờ đáng sợ. Các tổ chức đảng và xô-viết của
